การทบทวนวรรณกรรมกระบวนการมองอนาคตที่เกี่ยวข้องกับระบบหลักประกันสุขภาพ

Abstract

การสร้างภาพอนาคต (scenario) เป็นวิธีการมองอนาคต (foresight) อย่างหนึ่งที่มีรากฐานมาจากวิธีการเดียวกันของ future study แต่มีที่จุดเด่นของการมองอนาคตแบบ foresight กล่าวคือเน้นให้ความสําคัญกับการมีส่วนร่วมและพยายามประมวลความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเป็นหลัก เพื่อให้สามารถสร้างเรื่องราวที่อาจนําไปสู่การมีกลยุทธ์ (strategy) อันเห็นที่พ้องต้องกันและเกิดนโยบายสาธารณะที่นําไปสู่การลงมือปฏิบัติเพื่อสร้างอนาคตที่พึงปรารถนาขึ้นได้จริง ความสัมพันธ์ระหว่าง foresight, future study, การวางแผนเชิงกลยุทธ์และการพัฒนานโยบายสาธารณะ ดังนั้น การเขียนภาพอนาคตจึงเหมาะสําหรับการมองอนาคตระยะกลางและระยะยาว ที่ไม่สามารถใช้การวางแผนเชิงกลยุทธ์โดยทั่วไปได้เพราะขาดข้อมูลที่มีความชัดเจนพอ รวมทั้งปัญหาที่ซับซ้อนและไม่มีคําตอบที่ถูกต้องเพียงคําตอบเดียวหรือผู้มีส่วนร่วมเป็นเจ้าของ (stakeholders) มีหลากหลายและอาจมีผลประโยชน์ขัดแย้งกัน เมื่อได้สร้างภาพอนาคตที่มีระยะเวลา 10-20 ปี นับจากปัจจุบันแล้ว เพื่อใช้ในการวางแผน เตรียมการ ดำเนินการสู่เส้นทางของการสร้างหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าของประเทศไทยให้ประชาชนเข้าถึงบริการสุขภาพที่ดีขึ้น