ถอดบทเรียนโครงการอบรมผลิตรายการโทรทัศน์ DEAF ไทยไปเที่ยว : เสียงที่ไม่เคยหายไปจากโลกความเงียบ

Abstract

จากจุดเริ่มต้นที่ลองให้คนหูหนวกผลิตหนังสั้น สิ่งหนึ่งที่เห็นได้ชัดผ่านการกระบวนการผลิตหนังสั้นก็คือ คนหูหนวกมีทักษะในการคิดและเล่าเรื่องด้วยภาพ หากพิจารณาให้ดีแล้ว ทักษะการเล่าเรื่องด้วยภาพเป็นทักษะสำคัญทักษะหนึ่งเลยทีเดียวของการผลิตหนังสั้น แสดงว่าหนังสั้นเป็นสื่อที่เหมาะกับลักษณะทางกายภาพของคนหูหนวก เป็นสมมติฐานที่ค้นพบจากการร่วมผลิตหนังสั้น ในครั้งนี้จึงมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตสื่อให้มีความซับซ้อนมากขึ้น เดิมที่ผลิตหนังสั้นที่สามารถเล่าเรื่องง่ายๆ ในประเด็นรอบตัว มาเป็นรูปแบบรายการโทรทัศน์ที่เพิ่มมิติของแนวคิด รูปแบบรายการ การวางแผนการลงพื้นที่เก็บข้อมูลเพื่อพัฒนาเป็นสคริปต์รายการ ตลอดจนการติดต่อประสานงาน การถ่ายทำ บทบาทพิธีกร การตัดต่อ เป็นต้น และนี่จะเป็นการเรียนรู้ร่วมกันอีกครั้งที่ก้าวข้ามคำว่า “ความพิการ” เพื่อบอกให้คนทั่วไปได้รู้ว่า “ความพิการ” นั้นเป็นเพียงแค่ความแตกต่างรูปแบบหนึ่งเท่านั้น หากเราเรียนรู้และทำความเข้าใจคำว่า “ศักยภาพ” ในมุมมองใหม่ที่หลุดพ้นจากกรอบเดิมๆ เราอยากชวนคุณเปิดสัมผัสทางการให้มากขึ้น แล้วมาเรียนรู้จากการที่ได้ลองสัมผัส “โลกแห่งความเงียบ” ไปด้วยกัน การอบรมในครั้งนี้เป็นการวางรูปแบบสื่อให้เป็นรายการโทรทัศน์ จากคำถามที่ว่าทำไมถึงต้องเป็นรายการโทรทัศน์ เพราะจุดอ่อนของคนหูหนวกคือเรื่องการจับประเด็น หรือความคิดในเชิงการสร้างแนวคิด (concept) ด้วยรูปแบบการผลิตรายการโทรทัศน์มีขั้นตอนที่ซับซ้อนกว่าการผลิตหนังสั้น การผลิตรายการโทรทัศน์มีกระบวนการที่ละเอียดและมีขั้นตอนที่มากกว่า ต้องใช้การบริหารจัดการ การประสานงาน สิ่งเหล่านี้จึงเป็นความท้าทายที่ผสานเข้ากับพลังของคนหูหนวกรุ่นใหม่ในการทำงานประเด็นดังกล่าวให้เกิดการเรียนรู้ไปด้วยกัน