บทคัดย่อ
การกําหนดขอบเขตและแนวทางการประเมินผลกระทบทางสุขภาพของสารเคมีกําจัดศัตรูพืชและสารเอ็นโดซัลแฟนในนาข้าว เกิดจากการพบเห็นปัญหาด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และเศรษฐกิจของเกษตรกร ในการใช้สารเคมีและสารเอ็นโดซัลแฟนในนาข้าว จึงเริ่มศึกษาและมีวัตถุประสงค์ในการศึกษา คือ 1. เพื่อศึกษาข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับการใช้สารเคมีของเกษตรกร เช่น ชนิดของสารเคมีที่ใช้ ปริมาณการใช้ วิธีการใช้ ค่าใช้จ่าย ผลกระทบต่อสุขภาพ เป็นต้น 2. เพื่อศึกษาผลกระทบเบื้องต้นในด้านต่างๆ ของสารเอ็นโดซัลแฟน และสารกําจัดศัตรูพืชอื่นๆ ที่เกษตรกรใช้ในการทํานา 3. เพื่อกําหนดขอบเขตการประเมินผลกระทบทางสุขภาพของสารเอ็นโดซัลแฟน โดยการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้อง การศึกษาครั้งนี้มีพื้นที่ศึกษาที่จังหวัดสุพรรณบุรีจํานวน 69 ครอบครัว ภาคเหนือที่ จ.น่าน, ลําพูน, เชียงราย, พะเยา และ เชียงใหม่ จํานวน 50 ครอบครัว ภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่ จ.มหาสารคาม, กาฬสินธุ์, ร้อยเอ็ด และขอนแก่น จํานวน 50 ครอบครัว กลุ่มประชากรที่ศึกษาเป็นการเลือกพื้นที่แบบเจาะจงในพื้นที่ทํานาปรังและนาปี แต่ใช้สารเอ็นโดซัลแฟนเป็นจํานวนมาก รวมทั้งสิ้น 169 ครอบครัว ผลที่ได้จากการศึกษาพบว่า การใช้สารเคมีและสารเอ็นโดซัลแฟนในนาข้าวก่อให้เกิดผลกระทบทางด้านต่างๆ ดังนี้ มิติที่ 1 มิติทางกาย การเกิดอาการต่างๆ ของร่างกาย ทั้งจากการสัมผัส การปนเปื้อน และทางอากาศ มิติที่ 2 มิติทางจิตใจ ความเครียด วิตกกังวล หงุดหงิด โมโหง่าย มิติที่ 3 มิติทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ภาวะหนี้สิน ขาดความรักความสามัคคี น้ำเสีย ดินเสีย อากาศเสีย มิติที่ 4 มิติทางจิตวิญญาณ