บทคัดย่อ
การทบทวนความหมายของคำและนิยามทางวิชาการและในภาคปฏิบัติการของกลุ่มคำที่ใช้ในการร่างหลักการของ ร่าง พรบ. สุขภาพแห่งชาติ การศึกษานี้เพื่อทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับคำศัพท์ที่ปรากฏในร่างพระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาตินั้น เป็นการศึกษาเพื่อเกิดความเข้าใจในเนื้อหาและประเด็นที่ครอบคลุมในเรื่องนั้นๆ จากมุมมองทางวิชาการ จากข้อตกลงระดับนานาชาติ เพื่อเป็นแนวทางในการกำหนดคำนิยามและความหมายในร่างพ.ร.บ. คำที่นำมาศึกษาทั้งหมดมีสิบคำด้วยกันคือ สุขภาพ ระบบสุขภาพ ความมั่นคงทางสุขภาพ การสร้างเสริมสุขภาพ นโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ ปัญหาคุกคามสุขภาพ การบริการสุขภาพ และภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ ซึ่งจากการศึกษาทบทวนก็พบว่า คำเหล่านี้ยังมีการระบุคาดเคลื่อนและไม่ครอบคลุมประเด็นอีกหลายๆ ประเด็นที่มีระบุไว้ในเอกสารสำคัญๆ เช่น จากองค์การอนามัยโลก ทั้งๆ ที่จะเห็นได้ว่า คำเหล่านี้ถูกนำมาใช้ในลักษณะที่ยืมมาจากองค์การต่างประเทศโดยเฉพาะในองค์การอนามัยโลก แต่ยังมีการแปลที่คลาดเคลื่อนและไม่ครบตามประเด็น ในเนื้อหาสาระที่แท้จริงของคำ บางคำจะมีการแปลที่เฉพาะประเด็นที่ทำให้ตีความได้แตกต่างไป เช่น ความมั่นคงทางสุขภาพ นโยบายสาธารณะและปัญหาคุกคามสุขภาพ ซึ่งในหลักวิชาการและการใช้ในเวทีนานาชาติ เช่น สมัชชาสุขภาพขององค์การอนามัยโลก (World Health Assembly) จะมีความหมายครอบคลุมอีกหลายๆ ประเด็นที่ยังไม่มีการพิจารณาในสังคมไทย เมื่อแปลเป็นคำดังกล่าว ผู้รับสารสามารถตีความและเข้าใจความหมายและความสำคัญของคำเหล่านี้ผิดพลาดไป โดยเฉพาะเรื่องความมั่นคงทางสุขภาพ ในบริบทสังคมไทยยังใช้ในเรื่องของเศรษฐกิจและการเมือง เมื่อนำมาใช้กับสุขภาพ จึงมีความเข้าใจผิดไปได้ว่ากำลังใช้คำที่เป็นการเมืองเพื่อลอกเลียนพระราชบัญญัติอื่นๆ ที่ต้องคำนึงถึงความมั่นคงและยังมีคำอีกหลายๆ คำที่สะท้อนแนวคิดที่แสดงถึงมุมมองเรื่องสุขภาพ ที่กว้างขวางกว่าคำนิยามที่ให้ไว้ในร่างพระราชบัญญัติ เช่น สุขภาพผู้หญิง ระบบบริการสุขภาพ ที่ไม่ใช่เพียงเรื่องการให้บริการทางสาธารณสุข เป็นต้น การศึกษาครั้งนี้จึงพยายามศึกษาให้ลึกลงไปในความเป็นมาของคำที่บัญญัติในหลักสากลและทางวิชาการว่ามีบริบทของความเป็นมา เพื่อให้มีการประยุกต์ใช้กับบริบทของสังคมไทยได้อย่างเหมาะสม ตามหลักการและอุดมการณ์ของการปฏิรูประบบสุขภาพต่อไป ในทุกๆ คำศัพท์จะมีบริบททางวิทยาการความรู้ ผสมผสานไปกับ แนวคิดทางการเมืองและการต่อรองทางอำนาจในสังคมต่างๆ ที่เป็นแม่บทในการร่างศัพท์เหล่านี้ไว้ด้วย