บทคัดย่อ
สภาพการทำงานนอกระบบกับปัญหาสุขภาพ: กรณีศึกษาการทำงานอุตสาหกรรมอยู่บ้าน งานศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้กรอบคิดทางด้านสังคมวิทยาอุตสาหกรรมเกี่ยวกับกระบวนการผลิต การจัดการอุตสาหกรรมและแรงงาน ในการศึกษาได้เลือกกลุ่มงานอุตสาหกรรมหัตถกรรม เพราะเป็นงานนอกระบบที่มีคนทำมากที่สุด และเลือกศึกษาเพียง 6 ประเภทงาน ได้แก่ บรอนซ์ เมล็ดพันธุ์ แหอวน ทอผ้า เย็บผ้า และเจียระไนพลอย ตามที่ได้มีผู้ศึกษาไว้ก่อนแล้วว่าเป็นงานที่เสี่ยงอันตราย สำหรับพื้นที่ศึกษาคือ กรุงเทพมหานคร ขอนแก่น สกลนคร เชียงใหม่ และพะเยา ผลจากการศึกษาพบว่ากระบวนการผลิตของงานทั้ง 6 ชนิด มีความเสี่ยงต่ออันตรายที่เกิดขึ้นกับสุขภาพของคนทำงาน รวมทั้งสมาชิกในครัวเรือนและสภาพแวดล้อมของชุมชน ซึ่งเรียงตามลำดับของระดับอันตรายที่เกิดขึ้น ได้แก่ บรอนซ์ เมล็ดพันธุ์ แหอวน ทอผ้า เย็บผ้า และเจียระไนพลอย ในส่วนของปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นขณะนี้ คือคนทำงานส่วนใหญ่เกิดการเจ็บป่วยที่สันนิษฐานว่าน่าจะเกิดจากงานที่ทำ แต่ที่สำคัญคือมีคำวินิจฉัยของแพทย์ที่ระบุว่างานที่ทำอยู่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของผู้ทำงานและเป็นต้นเหตุแห่งความเจ็บป่วยของสมาชิกในครอบครัว นอกจากปัญหาสุขภาพแล้ว จุดที่น่าสนใจคือ คนทำงานอุตสาหกรรมอยู่กับบ้านเหล่านี้ได้รับค่าจ้างต่ำกว่าอัตราค่าจ้างแรงงานขั้นต่ำ ทั้งๆ ที่คนกลุ่มนี้ได้มีการลงทุนทั้งหมดและ/หรือลงทุนบางส่วนแทนนายจ้าง รวมทั้งต้องเผชิญกับปัญหาสุขภาพที่เกิดจากการทำงาน โดยที่เจ้าของงานมิได้รับผิดชอบ ดังนั้นทางออกที่น่าจะดีที่สุดคือระบบประกันสุขภาพสำหรับแรงงานนอกระบบที่ดำเนินงานโดยองค์กรชุมชน แต่เจ้าของงานและรัฐจะต้องร่วมรับผิดชอบด้วย
บทคัดย่อ
Informal Working Conditions and Health Problem:A Case Study of Industrial Home-Based Work At present, most of informal jobs employed in Thailand are mainly in the group of manufacturing industries. The majority of these informal jobs are putting-out system, i.e., the subcontraction some parts of the manufacturing work to private homes. As a consequence, the health of the workers in these home-based industrial work is at risk. The case study of these informal jobs are bronze work, seed-making, fishing-net, hand-weaving, garment and gem-cutting The result of studies found that the manufacturing process of these industrial works cause the health hazard to the workers and their family members as well as some environmental damage of their communities. The level of health risk ranging from the highest are the following: bronze work, seed-making, fishing-net, hand-weaving, garment and gem-cutting. In regard to the health problem, most of the workers’ illness are believed to be due to the working condition. Most significantly, the result from the diagnosis of some doctors reveals that these industrial work are dangerous to the workers’ health and are the main cause of the illness of their family workers. Aside from the health problem, another interesting point is that these home-based industrial workers have to invest on their own capital expenditure but earn lower wage than the minimum wage rate. They have to face the health problem without the responsibility of their employers. Therefore, the best solution in to set up a health insurance system for these informal home workers. The system which is run by the community organization. Their employers and the government have to share the responsibility.
