บทคัดย่อ
ปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวชเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ผู้รับบริการส่วนใหญ่ยังขาดแคลนการดูแลที่มีความครอบคลุมทั้งด้านการบำบัดรักษา การส่งเสริมป้องกัน และการฟื้นฟูสมรรถภาพ ซึ่งบุคลากรทางสาธารณสุขโดยเฉพาะในระดับศูนย์สุขภาพชุมชนสมควรเป็นผู้ให้บริการที่ครอบคลุม ซึ่งจะช่วยให้ผู้รับบริการได้รับการดูแลที่ดีขึ้น การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ศึกษาการปฏิบัติงานตามเกณฑ์มาตรฐานงานสุขภาพจิตและจิตเวชระดับศูนย์สุขภาพชุมชนจังหวัดพิจิตร จำนวน 51 แห่ง ทำการรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนกันยายน - พฤศจิกายน พ.ศ. 2550 โดยเก็บข้อมูลจากผู้รับผิดชอบงานสุขภาพจิตและจิตเวชของศูนย์สุขภาพชุมชน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ใช้แบบสอบถามตามเกณฑ์มาตรฐานงานสุขภาพจิตและจิตเวชของกรมสุขภาพจิต การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหา จากการศึกษาพบว่าระดับคะแนนการปฏิบัติงานตามเกณฑ์มาตรฐานงานสุขภาพจิตและจิตเวชในภาพรวม ร้อยละ 66.27 อยู่ในระดับพอใช้ เมื่อวิเคราะห์รายแห่งพบว่าผลการปฏิบัติงานอยู่ในระดับปรับปรุงจำนวน 17 แห่ง (ร้อยละ 33.3) ระดับพอใช้จำนวน 14 แห่ง (ร้อยละ 27.5) ระดับดีจำนวน 13 แห่ง (ร้อยละ 25.5) และระดับดีมากจำนวน 7 แห่ง (ร้อยละ 13.7) สำหรับปัญหาอุปสรรคการปฏิบัติงานสุขภาพจิตและจิตเวชในศูนย์สุขภาพชุมชนที่ควรได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ได้แก่ การขาดความรู้ความเข้าใจในการรักษาของผู้มารับบริการ การขาดแคลนบุคลากร การขาดการพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่อง ปัญหาอุปสรรคอื่นๆ ที่สำคัญ ได้แก่ ขาดระบบการสนับสนุนที่เพียงพอและขาดประสิทธิภาพระบบการรายงานข้อมูลทางสุขภาพจิต
บทคัดย่อ
Mental and psychiatric illnesses are major health problems and the trend is increasing.
Most seekers of health care still lack adequate treatment, and preventive and rehabilitative
coverage. Thus, health personnel working in primary care units (PCUs) are persons
who are able to provide complete services in better caring for their clients.
The purpose of this descriptive study was to assess the standard practice of mental
health and psychiatric services in various PCUs in Phichit Province. The survey samples were colleagues who authorized mental health and psychiatric services at 51 PCUs in
Phichit Province. Data were collected from September to November 2007. The instruments
consisted of questionnaires for the standard practice of mental health and psychiatric
services from the Department of Mental Health, Ministry of Public Health (2005).
The data were analyzed by descriptive statistics and content analysis. The findings of the
study revealed that 66.27 percent of the overall PCU analysis was fairly satisfactory.
Independent PCU analysis found that 17 PCUs (33.3%) were dissatisfied, 14 PCUs (27.5%)
were fairly satisfied, 13 PCUs (25.5%) were satisfied and 7 PCUs (13.7%) were very satisfied.
However, this study found that important limitations to mental health and psychiatric
services that followed standard practices were the patients’ lack of knowledge and
understanding about mental health and psychiatric services, a lack of specialists in mental
health and psychiatric services and continued development of specialists; these shortcomings
must be resolved. Other limitations were an inadequate support system and
insufficiency of mental health reports. This article suggests that the strategy and policy
planning for the mental health and psychiatric services for the primary care unit (PCU) in
Phichit Province need improvement.
