บทคัดย่อ
ประเทศไทยมีความพร้อมหรือทุนด้านการแพทย์แผนไทยอยู่มาก นับเป็นหนึ่งในทรัพยากรที่มีคุณค่า เรามีเครือข่ายวิสาหกิจการผลิตสมุนไพรถึงประมาณ 2,500 แห่ง เรามีความหลากหลายของสายพันธุ์ที่มีคุณค่าต่อการผลิตถึง 140,000 ชนิด ขนาดของตลาดเครื่องเทศและสมุนไพรไทยมีมูลค่าประมาณ 48,000 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 12 ของตลาดผลิตภัณฑ์ธรรมชาติในโลกซึ่งมีมูลค่ารวม 400,000 ล้านบาท แต่อย่างไรก็ตามการพัฒนาระบบการจัดการความรู้ด้านการแพทย์แผนไทยที่ผ่านมายังไม่เข้มแข็งเท่าที่ควร ระบบฐานข้อมูลมีอยู่อย่างกระจัดกระจาย การถ่ายทอดสู่คนรุ่นใหม่ทําได้ไม่สมบูรณ์ การนําองค์ความรู้ทางภูมิปัญญาไปใช้ในเชิงพาณิชย์ยังทําได้ไม่เต็มที่ จํานวนสิทธิบัตรที่จดทะเบียนมีเพียงร้อยละ 4 ของสิทธิบัตรทั่วโลกและส่วนใหญ่ยังเป็นการพัฒนาเทคโนโลยีในขั้นต้น และยังมีการนําเข้าสมุนไพรจากต่างประเทศสูงถึง 20,000 ล้านบาท ยุทธศาสตร์การพัฒนาการแพทย์แผนไทยให้เข้มแข็ง จําเป็นต้องมีการจัดการองค์ความรู้ที่มีประสิทธิภาพสูง โดยการจัดตั้งสถาบันสุขภาพวิถีไท เพื่อทําหน้าที่เป็นเสาหลักทางยุทธศาสตร์สู่การจัดการความรู้เพื่อนําไปสู่การพัฒนาการแพทย์แผนไทยที่ยั่งยืน สามารถเชื่อมโยงไปสู่การพัฒนาทุนทางเศรษฐกิจ ทุนทางสังคม และทุนทรัพยากรธรรมชาติบนฐานความรู้ที่สอดประสานกับศาสตร์ของภูมิปัญญาไทยได้เป็นอย่างดี เพื่อให้การทำงานด้านการพัฒนาองค์ความรู้การแพทย์แผนไทยเกิดเต็มพื้นที่ งบประมาณที่สถาบันฯ ใช้ดําเนินการควรมาจากรายได้ของรัฐเป็นหลัก เนื่องจากองค์ความรู้การแพทย์แผนไทยจัดได้ว่าเป็นสินค้ากึ่งสาธารณะ (quasi-public goods)
