บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่องการพัฒนาระบบบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีในคลินิกฝากครรภ์ของเครือข่ายสุขภาพอำเภอปง จังหวัดพะเยา ในช่วงเดือนตุลาคม 2548 - กันยายน 2550 มีการดำเนินการ 4 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 พ.ศ. 2547 วิเคราะห์สถนการณ์และประเมินผลการดำเนินงานเพื่อกำหนดแนวทางในการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ ๒ พ.ศ. 2548 พัฒนาระบบบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีแก่คู่สามีภรรยาในคลินิกฝากครรภ์ ประชาสัมพันธ์โครงการฯ และเตรียมความพร้อมบุคลากรสาธารณสุขในการให้คำปรึกษา และทดลองใช้ระบบบริการให้คำปรึกษาในสถานีอนามัย 1 แห่ง ขั้นตอนที่ 3 พ.ศ. 2549 นำระบบบริการให้คำปรึกษาที่พัฒนาขึ้นมาดำเนินการเต็มพื้นที่ และประเมินผลประสิทธิผลของระบบ ขั้นตอนที่ 4 พ.ศ. 2550 ปรับปรุงแก้ไขระบบบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีแก่คู่สามีภรรยาให้เหมาะสม พร้อมที่จะนำไปสร้างเสริมความตระหนักถึงความสำคัญของการบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวี สำหรับผู้มารับบริการที่คลินิกฝากครรภ์ของสถานบริการสาธารณสุข. เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบวัดความตระหนักถึงความสำคัญของการบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวี แบบบันทึกข้อมูลทั่วไปของผู้มารับบริการให้คำปรึกษาโรคเอซไอวีแก่คู่สามีภรรยาในคลินิกฝากครรภ์ และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างเกี่ยวกับความคิดเห็นของผู้มารับบริการต่อระบบบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีแก่คู่สามีกรรยา การวิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และการวิเคราะห์เนื้อหา จากการวิจัยพบว่าหลังการอบรม กลุ่มตัวอย่างมีความตระหนักถึงความสำคัญของการบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีสูงกว่าก่อนการใช้ระบบบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวี และประสบผลสำเร็จในการสร้างเครือข่ายเชื่อมต่อการบริการให้คำปรึกษาโรคเอชไอวีแก่คู่สามีภรรยา ในสถานบริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิ ที่อยู่ในเขตอำเภอปง จังหวัดพะเยา คือสามารถพัฒนาให้สถานีอนามัยทุกแห่งมีระบบบริการให้คำปรึกษาเรื่องเอชไอวีแก่คู่สามีภรรยาได้ร้อยละ 100 เพิ่มอัตราความครอบคลุมการให้คำปรึกษาเรื่องเอชไอวีแก่คู่สามีกรรยาเพื่อตรวจเลือดโดยสมัครใจในคลินิกฝากครรภ์ได้มากกว่าร้อยละ 80 ใน พ.ศ. 2550 และค้นหาคู่สามีกรรยาที่มีผลเลือดแตกต่างกันจำนวน 1 คู่ โดยสามารถป้องกันการติดเชื้อระหว่างกันได้ 1 คู่ หญิงตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อทุกรายสมัครเข้าโครงการป้องกันการถ่ายทอดเชื้อเอซไอวีจากแม่สู่ลูก และป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีจากแม่สู่ลูกได้มากกว่าร้อยละ 80
บทคัดย่อ
This research was conducted from October 2005 to September 2007 with the aim of
developing a counseling system and determining the efficiency of HIV counseling in preventing the
maternal transmission of HIV at the antenatal care unit in Pong District, Phayao Province. The first
step was undertaken in 2004, namely a situation analysis and result evaluation for planning. The
second step in 2005 developed the couple HIV counseling system, promoted project and personnel
preparation, and tried a one-stop health center approach. The third step in 2006 implemented
the system, while the fourth step in 2007 adjusted and further developed it. The device for
collecting data was evaluated, i.e. an awareness form for HIV counseling and gathering general data
for that purpose in the antenatal care unit. Analysis was by mean, percentage and standard
deviation. The result of the study showed that after counseling the mean awareness of the couples
was higher than before counseling and that success had been achieved in developing the couple
HIV counseling system in the health center of Pong District. Coverage was more 100 percent of
health centers and more than 80 percent of all such couples in 2007 in the antenatal unit; now all
health centers have a couple HIV counseling system. There was no instance of one mate infecting
another and in more than 80 percent of the pregnancies of an HIV-infected mother there was no
transmission of the virus to the child.
