การสังคายนาตำรายาพื้นบ้านอีสาน: กรณีไข้หมากไม้

Abstract

อีสานเป็นสังคมที่มีการสื่อสารกันแบบปากต่อปาก การจดบันทึกในรูปแบบตำรา หนังสื่อหรือสื่ออื่นๆ มีค่อนข้างน้อย ดังนั้นการรวบรวมข้อมูลตำรับตำรายังพอมีการบันทึกไว้เป็นหลักฐานจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาสำหรับชนรุ่นหลังต่อไปในอนาคต ตำราการแพทย์พื้นบ้านอีสานในอดีตมีจำนวนไม่น้อย แต่ด้วยภาวะที่ถูกบังคับทำให้ต้องทำลายตำรับตำราที่มีอยู่ในขณะนั้นไปมากกว่าครึ่งหนึ่ง ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงของวัฒนธรรม คนรุ่นใหม่เข้าใจคุณค่าของตำรับตำราเหล่านี้น้อยลง ทำให้ประเทศไทยต้องสูญเสียสมบัติอันมีค่าเหล่านี้ไปจนเกือบหมดสิ้น การรวบรวมฟื้นฟูองค์ความรู้เหล่านี้ขึ้นมาใหม่จึงเป็นแนวทางสำคัญที่จะกอบกู้และพัฒนาความรู้ที่เป็นรากเหง้าของเราเองต่อไป