บทคัดย่อ
หัวใจสำคัญของการสำรวจทางสุขภาพคือการได้ข้อมูลที่ถูกต้องสามารถสะท้อนภาพปัญหาทางสุขภาพแท้จริงของประชากร องค์ประกอบสำคัญของการได้ข้อมูลที่ถูกต้องขึ้นอยู่กับเครื่องมือที่ใช้วัดที่มีความเที่ยงตรง ผู้เก็บข้อมูลที่มีความเข้าใจการใช้เครื่องมืออย่างดี สามารถวัดเก็บข้อมูลได้อย่างถูกต้อง ไม่มีอคติ และผู้สำรวจมีศิลปะในการเข้าถึงกลุ่มตัวอย่าง ทำให้ผู้ให้ข้อมูลไว้วางใจและให้ข้อมูลที่ถูกต้อง เอกสารเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นคู่มือในการดำเนินการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยครั้งที่ 4 พ.ศ.2551 ซึ่งเป็นการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยระดับชาติ จำนวนกลุ่มตัวอย่างกว่าสามหมื่นคนที่อาศัยใน 4 ภาคและกรุงเทพมหานคร เนื้อหาสุขภาพที่สำรวจครอบคลุมหลายประเด็น เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลมีทั้งแบบสัมภาษณ์ แบบทดสอบ การตรวจร่างกายและการเก็บตัวอย่างเลือดและปัสสาวะ การดำเนินงานจึงมีผู้ที่เกี่ยวข้องในการสำรวจเก็บข้อมูลจำนวนมาก จึงจำเป็นต้องมีแนวทางการดำเนินเป็นมาตรฐานเดียวกันและมีความเป็นสากล เอกสารฉบับนี้ยังเป็นคู่มือการอบรมผู้ที่เกี่ยวข้องกับการสำรวจ ในการจัดการ การดำเนินการ เป็นแนวทางมาตรฐานและการปฏิบัติงานภาคสนาม เพื่อให้ได้ข้อมูลที่มีคุณภาพ คู่มือฉบับนี้จึงเหมาะกับผู้จัดการโครงการ ผู้ประสานงานภาค ผู้จัดการทีมเก็บข้อมูลภาคสนาม ผู้สัมภาษณ์ เจ้าหน้าที่เจาะเลือด ผู้ตรวจร่างกาย และตรวจพิเศษ ตลอดจนผู้นิเทศ และคนอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เนื้อหาในคู่มือการสำรวจนี้แบ่งเป็นสองส่วนใหญ่ๆ โดยส่วนแรกประกอบด้วย 7 บท คือ บทที่หนึ่งและสอง แนะนำประวัติความเป็นมาและภาพรวมเกี่ยวกับการสำรวจสุขภาพประชาชนไทย บทที่สามเนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางการปฏิบัติภาคสนาม การเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย บทที่สี่อธิบายเกี่ยวกับหลักการและวิธีการควบคุมคุณภาพข้อมูล บทที่ห้าอธิบายบทบาทหน้าที่ของผู้ปฏิบัติการภาคสนาม บทที่หกและเจ็ด อธิบายวิธีการตรวจร่างกาย การตรวจพิเศษ ขั้นตอนการส่งตัวอย่างเลือดและปัสสาวะ สำหรับเนื้อหาในส่วนที่สอง ครอบคลุมคำอธิบายโดยละเอียดเกี่ยวกับแบบสอบถาม และแบบทดสอบต่างๆ และคำจำกัดความต่างๆ