แนวทางการคัดกรองโรคหืดระดับประชากรในประเทศไทย

Abstract

โรคหืดเป็นโรคที่มีอุบัติการณ์ ความชุกและภาระโรคสูงในประเทศไทย ในปัจจุบันยังไม่มีแนวทางการคัดกรองโรคหืดระดับประชากรในประเทศไทยที่ชัดเจน บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนแนวทางการคัดกรองโรคหืดระดับประชากร โดยแบ่งการดำเนินงานเป็น ๑) รวบรวมแนวเวชปฏิบัติทั้งในและต่างประเทศ และประชุมร่วมกับผู้เชี่ยวชาญเพื่อวางกรอบการศึกษา ๒) ทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (systematic review) ๓) สรุปผลการทบทวนต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเพื่อหาข้อสรุปสุดท้าย แนวทางเวชปฏิบัติในต่างประเทศและประเทศไทย รวมถึงผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหืดไม่กล่าวถึงหรือแนะนำการคัดกรองโรคหืดด้วยการตรวจทางห้องปฏิบัติการในประชากรทั่วไป แต่แนะนำให้คัดกรองผู้มีอาการจากการซักประวัติ การคัดกรองโดยพิจารณาจากประวัติผู้ป่วยและการตรวจสไปโรเมตรีย์ในเด็กไม่มีความคุ้มค่าในบริบทของประเทศสหรัฐอเมริกา แต่คุ้มค่าในเด็กที่วินิจฉัยว่าเป็นโรคหืดแต่ควบคุมโรคไม่ได้ ขณะที่การคัดกรองโดยแบบสอบถามอาจทำให้ค้นหาผู้ป่วยได้มากขึ้น ข้อสรุปจึงเป็นการไม่แนะนำการคัดกรองโรคหืดระดับประชากรในประเทศไทยด้วยวิธีการตรวจทางห้องปฏิบัติการ แต่แนะนำให้คัดกรองในผู้ที่ป่วยเป็นโรคหืดแล้ว แต่ยังควบคุมอาการไม่ได้ และควรพัฒนาแบบสอบถามเพื่อคัดกรองโรคหืดที่เหมาะสมกับสังคมไทย