บทคัดย่อ
บทบรรณนิทัศน์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงในมิติต่างๆ ที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน โดยการทบทวนงานวิจัยและเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์และสังเคราะห์เป็นประเด็นต่างๆ ซึ่งพบว่า จากอดีตถึงปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงในมิติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ทั้งด้านนโยบาย ด้านงบประมาณ ด้านสังคม และด้านเทคโนโลยีและสารสนเทศ ล้วนมีผลทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและสุขภาพของประชาชน ในการจัดการปัญหาสุขภาพของประชาชนนั้น ภาครัฐไม่สามารถดำเนินการเพียงลำพังได้ ต้องอาศัยการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชนโดยเฉพาะอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ซึ่งจัดว่าเป็นกำลังสำคัญของภาคประชาชน เนื่องจากเป็นคนที่อยู่ในชุมชน สามารถรับรู้ความเป็นไปและเข้าใจชุมชนได้อย่างถ่องแท้ จึงได้รับความเชื่อใจจากพื้นที่ ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ได้แก่ ควรส่งเสริมให้อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านมีรายได้เพิ่มขึ้น ควรพัฒนาทักษะของอาสาสมัครฯ ในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ควรปรับบทบาทอาสาสมัครฯ โดยเน้นการเป็นผู้ประสานงานหรือพี่เลี้ยงให้แก่ชุมชนให้มากขึ้น
บทคัดย่อ
The purposes of this review article were to determine situation changes affecting performance of
village health volunteers. The data were collected by reviewing documents and related research and then
synthesized data in accordance with the objectives. The results showed that from the past to the present,
there are many changes, from policy, finance, social and information technology. These changes affected
the performance of village health volunteers and community health. Managing community health problem,
governments could not manage alone. They needed participation of public sector, especially village
health volunteers who were the mainspring of the public sector because they have lived in the community
and known the background of their area, therefore, they have received the trust of the community. The
recommendations concerning increasing operational effectiveness of the village health volunteers included
the following: promoting income generation, strengthening information technology skills, and building
up the coordinator or community mentoring role.
