บทคัดย่อ
ภูมิหลังและเหตุผล: การขยายความคุ้มครองของระบบประกันสังคมสู่แรงงานนอกระบบเป็นเป้าหมายสำคัญของหลายประเทศ ประเทศไทยส่งเสริมและขยายความคุ้มครองนี้สู่แรงงานนอกระบบผ่านพระราชบัญญัติประกันสังคมมาตรา 40 ที่เป็นภาคสมัครใจ ปัจจุบันมีผู้ประกันตนที่เป็นแรงงานนอกระบบเพียงร้อยละ 17 เท่านั้น จากจำนวนแรงงานนอกระบบทั้งหมด 20.4 ล้านคน มีการวิจัยจำนวนมากที่ศึกษาค้นคว้าปัจจัยที่สัมพันธ์กับการตัดสินใจสมัครเป็นผู้ประกันตนและการจ่ายเงินสมทบต่อเนื่องหรือการต่ออายุสมาชิก ซึ่งประเทศไทยสามารถเรียนรู้และใช้ประโยชน์จากข้อค้นพบที่มีอยู่เพื่อปรับปรุงกลยุทธ์การขยายความคุ้มครองและเพิ่มประสิทธิภาพได้ ระเบียบวิธีศึกษา: ใช้การสืบค้นการศึกษาวิจัยจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ด้วยโปรแกรมสืบค้น Google Scholar, PubMed, ThaiJo และ ThaiLis การศึกษาวิจัยที่นำมาวิเคราะห์มีเนื้อหาเป็นภาษาอังกฤษและภาษาไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาปัจจัยหรือทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับการสมัครเป็นผู้ประกันตนและ/หรือการจ่ายเงินสมทบต่อเนื่องหรือการต่ออายุสมาชิกของประกันสังคมหรือสุขภาพภาคสมัครใจ มาตรา 40 และกองทุนการออมแห่งชาติ ผลการศึกษาและข้อยุติ: จากการศึกษาวิจัยที่นำมาวิเคราะห์ทั้ง 10 ชิ้น พบว่า ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการขึ้นทะเบียนเป็นผู้ประกันตน การส่งเงินสมทบ หรือการเข้าร่วมกองทุนการออมแห่งชาติ ได้แก่ ปัจจัยด้านลักษณะบุคคล การศึกษา อาชีพ รายได้ ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับระบบหลักประกัน คุณภาพการบริการ ปัญหาสุขภาพ ชุดประโยชน์ทดแทน และสังคมและวัฒนธรรม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรคำนึงถึงปัจจัยข้างต้นเพื่อพัฒนากลยุทธ์และรูปแบบการขยายความคุ้มครองไปสู่แรงงานนอกระบบ มาตรา 40 และความยั่งยืนของกองทุนประกันสังคม
บทคัดย่อ
Background: Extending social insurance to informal employment has become a goal among international and national authorities. For Thailand, the voluntary social security scheme under Article 40 (A40) of the Social Security Act covers only seventeen percent of the total informal workers of 20.4 million. Many studies had identified factors relevant to the enrolment and renewal of voluntary social health insurance scheme. Thailand can learn and use the existing research findings from international perspectives to improve the coverage of voluntary social security scheme continuously and efficiently. Methodology: Searches of electronic databases from Google Scholar, PubMed, ThaiJo and ThaiLis were conducted. Studies that aimed to identify factors associated to the enrolment and renewal of health or social insurance, A40, and the National Saving Fund (NSF), written in English and Thai were included for the analysis. Key results: Ten studies were included in this review. The included studies reported demographic factors, education, occupation, income, knowledge and understanding of the scheme, quality of services, health issues, benefit package adequacy, and socio-cultural factors as significant determinants of the enrolment in a voluntary health insurance scheme, the A40, and the NSF. Conclusion: The present study provides evidence on determinants of the enrolment in a voluntary health or social insurance scheme that applicable to the Article 40 of Thai Social Security Act. Strategies should be developed with consideration of those significant determinants to increase the coverage and sustainability of the scheme.
