บทคัดย่อ
การปลูกถ่ายอวัยวะเป็นวิธีการรักษาที่ช่วยต่อชีวิตใหม่ให้แก่ผู้ป่วยที่หมดหวังที่จะรักษาด้วยวิธีการอื่นๆ เพื่อให้มีชีวิตอยู่ต่อไปได้ ไตเป็นอวัยวะที่มีการปลูกถ่ายมากที่สุดในประเทศไทยตลอดระยะเวลากว่า 50 ปีที่ผ่านมา ถึงแม้ว่าวิทยาการด้านเทคนิคการผ่าตัดและการรักษาหลังผ่าตัดจะก้าวหน้าไปอย่างมาก แต่ปัญหาอัตรารอดของไตที่ปลูกถ่ายในระยะยาวยังไม่ดีขึ้น ซึ่งอธิบายได้จากการตรวจความหลากหลายทางพันธุกรรมของ Human Leukocyte Antigen (HLA) ในปัจจุบันใช้เทคนิค polymerase chain reaction-sequence specific oligonucleotide (PCR-SSO, Luminex®) ซึ่งมีความละเอียดในระดับปานกลาง ผู้วิจัยได้ทำการตรวจวัดความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีน HLA ของผู้บริจาคและผู้รับบริจาคไต 330 ราย ด้วยเทคนิคการวิเคราะห์ลำดับเบสแบบโมเลกุลเดี่ยว Long-Read Single Molecule Real-Time (SMRT) Sequencing และพบว่า HLA long-read mismatch score มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับ any type of rejection at 1 year post transplantation และการเกิด any episode of graft rejection from transplantation to year 2021 ดีกว่า HLA mismatch score เดิม ข้อมูลลำดับเบสของ HLA long-read ที่ได้จากการวิจัยนี้สามารถใช้เป็นฐานข้อมูลลำดับเบสอ้างอิงของ HLA allele ในคนไทย ทั้งนี้เพื่อให้ฐานข้อมูลลำดับเบสอ้างอิงนี้มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น สมควรมีการเก็บตัวอย่างเพื่อทำ HLA long-read ต่อเนื่องและติดตามผู้รับบริจาคไตในระยะยาวต่อไป และควรมีการทำการวิจัยแบบไปข้างหน้าเปรียบเทียบระหว่างการคัดเลือกผู้บริจาคและผู้รับบริจาคไตโดยใช้ HLA Luminex score กับ HLA long-read score แบบหลากหลายสถาบันเพื่อศึกษาผลลัพธ์ที่สำคัญที่ไม่สามารถวิเคราะห์ได้จากการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ การตายและการสูญเสียไตที่ปลูกถ่าย
บทคัดย่อ
Organ transplantation is the treatment in patients with organ failure where kidney is the organ with the highest rate of transplantation in Thailand. Despite 50 years of an advancement in transplant surgical techniques and post-transplantation care, long-term kidney graft survival is not changed. One of the factor would be that the HLA matching technique used is polymerase chain reaction-sequence specific oligonucleotide (PCR-SSO, Luminex®) which has intermediate resolution for detecting variations in HLA gene. We conducted a HLA sequencing of 330 kidney transplant donors and recipients using Long-Read Single Molecule Real-Time (SMRT) Sequencing and observed the significant association of HLA long-read mismatch score to any type of rejection at 1 year post transplantation and any episode of graft rejection from transplantation to year 2021. This association was better than HLA Luminex mismatch score calculated with PCR-SSO technique. The HLA long-read sequencing information obtained from this study can be used as a reference allele for Thai population. There should be more population sequenced with HLA-long read technique to enhance robustness of the reference database. A prospective multicenter study comparing allocation of donor-recipients with HLA Luminex score versus HLA long-read score is warranted to evaluate outcomes such as death or allograft failure which were not be able to assessed in this study.