บทคัดย่อ
เด็กและวัยรุ่นเป็นวัยสำคัญที่สมองและร่างกายของเด็กมีการเจริญเติบโตและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง สถานการณ์พัฒนาการของเด็กไทยวัย 0-5 ปี ยังพบว่า ปัญหาพัฒนาการล่าช้ายังเป็นปัญหาสำคัญ ซึ่งหากเด็กและวัยรุ่นได้รับการเลี้ยงดูและสร้างเสริมสุขภาพอย่างเหมาะสมจะช่วยส่งเสริมให้เด็กมีพัฒนาการเต็มที่ตามศักยภาพสามารถเติบโตเป็นคนดีมีคุณภาพ และมีความสุข สามารถสร้างสรรค์ทำประโยชน์ต่อสังคมโดยรวมต่อไปในอนาคต การสร้างเสริมสุขภาพเด็กทำผ่านหลายภาคส่วน เช่น แพทย์และบุคลากรทางสาธารณสุข ในคลินิกสุขภาพเด็กดี ผู้ปกครองในการเลี้ยงดูส่งเสริมสุขภาพที่บ้าน ครู อาจารย์ในโรงเรียนระดับต่างๆ ชุมชนรวมถึงสังคมโดยรวม หากผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็กซึ่งอยู่กับเด็กทุกวัน มีความรู้ด้านสุขภาพ สามารถติดตามสุขภาพของเด็กได้อย่างใกล้ชิด อาจค้นพบประเด็นที่เป็นปัญหาได้อย่างรวดเร็ว เริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2556 คณะนักวิจัยจึงได้วิจัยและพัฒนาเว็บและ Mobile application คุณลูก โดยได้รับทุนสนับสนุนจากสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) และสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) เพื่อให้ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็กได้มีเครื่องมือในการสร้างเสริมสุขภาพเด็กที่มีเกณฑ์การประเมินสุขภาพที่เป็นมาตรฐาน ครบถ้วน ทันสมัย น่าใช้งาน พกพาสะดวก โดยมีผู้ใช้มากกว่า 500,000 คน ดาวน์โหลด ติดตั้ง และใช้งานแอปพลิเคชัน บนระบบปฏิบัติการ IOS และ Android ซึ่งมีจุดเด่นคือเป็นการทำงานแบบออฟไลน์แอปพลิเคชันที่ไม่จำเป็นต้องใช้งานผ่านอินเทอร์เน็ต สามารถใช้งานได้ในพื้นที่ห่างไกล และมีผู้ใช้อีกกว่า 3,000 คนที่ลงทะเบียนใช้งานผ่านเว็บแอปพลิเคชัน www.khunlook.com ปัจจุบันการใช้งานอินเทอร์เน็ตบนมือถือเป็นที่แพร่หลายในประเทศไทยและเป็นอันดับต้นของโลก จึงมีความพร้อมสำหรับการใช้งานแอปพลิเคชันแบบออนไลน์ได้ ในโครงการ “แพลตฟอร์มแอปพลิเคชันคุณลูกสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลสุขภาพ” ได้พัฒนา Mobile application คุณลูกเวอร์ชัน 5 ที่ปรับการทำงานจากออฟไลน์แอปพลิเคชันเป็นการทำงานที่มีทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ มีการเก็บและใช้ประโยชน์ข้อมูลจากผู้ใช้ในแพลตฟอร์มแอปพลิเคชันคุณลูก โดยได้รับความยินยอมจากผู้ใช้จากการเผยแพร่แอปพลิเคชันเวอร์ชันใหม่ประมาณ 6 เดือน มีการใช้งานโดยประชาชนที่สนใจในการติดตามสุขภาพของลูก ได้มีการบันทึกและให้ความยินยอมให้นำข้อมูลไปใช้ประมวลผลสถานะทางสุขภาพเป็นจำนวนหลักล้านเรคคอร์ด เช่น ข้อมูลพัฒนาการ การเจริญเติบโต การได้รับวัคซีน และสุขภาพช่องปากและฟันของเด็กไทย หากขยายผลให้มีผู้ใช้งานจำนวนเพิ่มขึ้น อาจใช้เสริมกับข้อมูลที่มีการจัดเก็บโดยเจ้าหน้าที่กระทรวงสาธารณสุขเพื่อประมวลผลตัวชี้วัดระดับกระทรวงได้ จึงมีประโยชน์ด้านการกำหนดนโยบายสุขภาพในภาพรวม อนึ่งข้อมูลจากแอปพลิเคชันมีรายละเอียดและความถี่ในการบันทึกข้อมูลของเด็กรายคนที่มากกว่าที่หน่วยบริการมี จึงอาจเป็นประโยชน์ในการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับสถานะทางสุขภาพในระดับรายบุคคลได้อีกด้วย นอกจากนั้นแพลตฟอร์มแอปพลิเคชันคุณลูกยังพร้อมที่จะเป็นฐานในการต่อขยายเพื่อเผยแพร่นวัตกรรมในการดูแลสุขภาพออกสู่วงกว้าง โดยได้นำร่องเพิ่มนวัตกรรมการกระตุ้นพัฒนาการเด็กที่มีปัญหาพัฒนาการไม่สมวัยโดยใช้เนื้อหาจากคู่มือการประเมินเพื่อช่วยเหลือเด็กปฐมวัยที่มีปัญหาพัฒนาการสำหรับผู้ปกครอง (Thai Early Developmental Assessment for Intervention: TEDA4I) ของกรมสุขภาพจิตเป็นนวัตกรรมแรก ในอนาคตสามารถต่อยอดโดยเพิ่มนวัตกรรมอื่นๆ และติดตามผลการใช้งานได้ผ่านแพลตฟอร์มคุณลูก
บทคัดย่อ
The critical period for growth and development is during childhood and adolescence. In Thailand, the number of children 0-5 years with delayed development is an important issue tracked annually by the Ministry of Public Health. If appropriate health promotion is provided during this critical period, children will grow up to be happy adults, able to realize their full potential, and become strong contributors to society. Health care providers, parents, and teachers all have important roles in providing health care supervision. Notably, amongst these three groups, parents spend the most time with their children. If parents are equipped with information on how to support and promote healthy physical, mental, emotional, and behavioral development, they can track their children’s development and detect problems earlier. Since 2013, we have set on a mission to research and development a mobile and web application called KhunLook that serves this purpose with funding from the Healthcare Systems Research Institute (HSRI) and the National Research Council of Thailand (NRCT). KhunLook provides up-to-date information and healthcare assessments based on standard best practice and clinical guidelines in an easy-to-use and convenient mobile and web application. More than 500,000 people have downloaded the mobile application on iOS and Android operating systems, and more than 3,000 people have registered and used the web application www.khunlook.com. The KhunLook mobile application’s key strength when released was its ability to work completely offline, disconnected from the Internet, which was required in 2013 because the majority of users at that time could not afford Internet access on their mobile phones. Today, Thailand is amongst the top countries in the world with mobile Internet access. Therefore, in this project, we have updated the KhunLook mobile application to be an online application that can work in both online and offline mode. With users’ consent, we store user data on the KhunLook Platform and use that data to provide healthcare data analytics. After the first six months of deployment, we have access to more than a million healthcare-related records that can be used for healthcare data analytics, such as data on development, growth, vaccination, and oral health. If KhunLook were to be promoted widely, there could be a large amount of data comparable to the data collected by the Ministry of Public Health to track their KPI’s, leading to valuable data-driven insights that could influence health care policy. Furthermore, the granularity of data in the KhunLook platform is more fine-grained than data tracked by healthcare service providers, so there is potential to leverage KhunLook data to perform in-depth health assessment of individuals. Lastly, the KhunLook platform can be used to broaden the reach of healthcare innovations by adding such innovations into the mobile application. We have conducted a pilot study to leverage the KhunLook platform to support parents of children with delayed development by providing them access to the Department of Mental Health’s Thai Early Developmental Assessment for Intervention (TEDA4I). Parents can use the KhunLook mobile application to stimulate and track their children’s development. As future work, other innovative assessments may be added, and their usage may be tracked through the KhunLook platform.