บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และจัดทำแนวทางการจัดตั้งหน่วยปฏิบัติการการแพทย์ฉุกเฉินระดับสูง (Advanced Life Support Unit : ALS) ในองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ที่รับถ่ายโอนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ให้เป็นไปตามมาตรฐานของสถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ (สพฉ.) พร้อมทั้งศึกษาปัญหาและอุปสรรคที่อาจจะเกิดขึ้น ตลอดจนความพร้อมและความเหมาะสมของการบริหารหน่วยปฏิบัติการการแพทย์ฉุกเฉินระดับสูงใน อบจ. ได้แก่ อบจ.ระยอง อบจ.เชียงใหม่ และอบจ.สงขลา การศึกษานี้ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ การสัมภาษณ์เชิงลึกตัวแทนหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง การสนทนากลุ่มผู้มีส่วนได้เสียในระดับพื้นที่ และการสํารวจความรอบรู้ด้านการแพทย์ฉุกเฉินของกลุ่มตัวอย่างประชาชน ผลการศึกษาพบว่า การจัดตั้งหน่วยปฏิบัติการการแพทย์ฉุกเฉินระดับสูง มีความเหมาะสมสอดคล้องกับนโยบายของ อบจ.ระยอง อบจ.เชียงใหม่ และอบจ.สงขลา ตลอดจนสภาพบริบทเชิงพื้นที่และลักษณะความจําเป็นในการผสมผสานการดูแลผู้ป่วยแบบระยะยาวกับการดูแลผู้ป่วยในภาวะวิกฤติฉุกเฉิน ซึ่งเป็นไปตามโครงสร้างสังคมสูงวัยสมบูรณ์ (Aged Society) และการเปลี่ยนผ่านทางด้านระบาดวิทยา (Epidemiological Transition) และยังถือเป็นโอกาสสำหรับ รพ.สต.ถ่ายโอนในการยกระดับการบริการสุขภาพปฐมภูมิด้วยการบูรณาการการแพทย์ฉุกเฉินกับการบริการปฐมภูมิด้านอื่น และการดูแลผู้ป่วยระยะยาว ซึ่งจะเป็นการพลิกโฉมระบบสุขภาพปฐมภูมิของประเทศไทยและทำให้สามารถรองรับปรากฏการณ์สังคมสูงวัยและปัญหาสุขภาพด้านอื่นได้ อย่างไรก็ตาม หน่วยงานภาครัฐส่วนกลางโดยเฉพาะกระทรวงมหาดไทยยังต้องเร่งรัดการปรับปรุงกฎหมายและระเบียบว่าด้วยการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่นเพื่อให้ อบจ. สามารถจัดบริการการแพทย์ฉุกเฉินได้อย่างครอบคลุมและสมบูรณ์แบบ นอกจากนี้ สพฉ. กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และสำนักงานคณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรทำงานเชิงรุกให้มากขึ้นเพื่อเตรียมความพร้อม อบจ. สำหรับการจัดบริการการแพทย์ฉุกเฉินซึ่งถือเป็นบริการสาธารณะใหม่ของ อบจ.
บทคัดย่อ
This research explores the possibility of establishing an advanced life support unit
(ALS) in the provincial administrative organizations (PAOs) that are now responsible for
running the subdistrict health promotion hospitals. The goals are two-fold. First, this research
seeks to analyze the managerial capacities of three (3) provincial administrative organizations
(PAOs) with the devolved primary care service functions: Rayong, Chiang Mai, and Songkla
provincial administrative organizations. Second, policy recommendations are formulated to
guide these three (3) provincial administrative organizations in preparing for initiating the
emergency medical services. In-depth interviews with relevant government officials, focus
group discussions with stakeholders, and a survey of citizen representatives’ emergency
medical literacy were conducted in the three (3) provinces.
The findings demonstrate that not only does establishing an advanced life support
unit (ALS) in these three (3) provincial administrative organizations align with the demographic
and epidemiological transitions, it also provides opportunities for the devolved subdistrict
health promotion hospitals to integrate the existing primary care services and other longterm care programs with emergency medical services. Such integration will revolutionize and
enable Thailand’s primary care system to deal with population aging and other health related issues. However, the personnel-related laws and regulations must be improved to
allow the provincial administrative organizations to fully engage in the emergency medical
service system. Similarly, the National Institute for Emergency Medicine, Department of Local
Administration, and the Office of the Decentralization Commission need to adopt proactive
measures in preparing the provincial administrative organizations for this new and challenging
public service responsibility
