บทคัดย่อ
เบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุขของประเทศไทย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการแก้ปัญหาเบาหวานในชุมชน ที่สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ย และเพิ่มคะแนนคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานได้ โดยดำเนินกิจกรรมใน 6 หมู่บ้าน ในเขตอำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น มีผู้ป่วยเบาหวานเข้าร่วมกิจกรรม 52 คน โดยกิจกรรมที่ดำเนินการโดยอาสาสมัครสาธารณสุข ได้แก่ การส่งเสริมการออกกำลังกาย การควบคุมอาหาร และการส่งเสริมความร่วมมือในการใช้ยา ผ่านกิจกรรมประชุมประจำเดือน การเยี่ยมบ้าน และการให้สุขศึกษา หลังจากดำเนินการครบ 6 เดือน พบว่าระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ยย้อนหลังของผู้ป่วยเบาหวานลดลงจากร้อยละ 9.9 เป็นร้อยละ 8.7 และคะแนนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้นจาก 88.7 คะแนน เป็น 101.1 คะแนน ซึ่งมีนัยสำคัญทางสถิติ จากการศึกษานี้สรุปได้ว่าอาสาสมัครสาธารณสุข สามารถดำเนินกิจกรรมแก้ไขปัญหาเบาหวานในชุมชนได้เป็นอย่างดี โดยมีแนวโน้มที่จะทำให้ผู้ป่วยเบาหวานมีระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ยลดลง และคะแนนคุณภาพชีวิตผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้น
บทคัดย่อ
Diabetes mellitus is a chronic disease and a major health problem in Thailand. The objective
of this study was to develop a problem-solving model for diabetes mellitus in a community, in the
hope that it could reduce hemoglobinA1C and increase the quality of life of diabetes mellitus
patients. The diabetes mellitus problem-solving activity was operated in six villages of Ubonratana
District in Khoan Kaen Province. Fifty-two diabetes mellitus patients participated for six months in
the problem-solving activity, which was operated by health volunteers; it involved promoting exercise,
controlling diet and optimizing drug compliance. The problem-solving patterns were monthly
meetings, home visits and health education. The average hemoglobinA1C of the diabetes mellitus
patients was 9.9 percent, but after their participation it dropped to 8.7 percent. The quality-of-life
score (WHO QOL short form 26) was 88.7; it increased to 101.1 after the activity. The changes in
the average HbA1C and quality-of-life scores are statistically significant. The conclusion of this study
was that a diabetes mellitus problem-solving activity in a community may be able to reduce HbA1C
and increase the quality-of-life score.
