ต้นทุนอรรถประโยชน์ของการผ่าตัดด้วยกล้องเปรียบเทียบกับการผ่าตัดแบบเปิดในการรักษานิ่วในถุงน้ำดี ข้อมูลสำหรับระบบประกันสุขภาพในประเทศไทย

Abstract

ปัจจุบันสัดส่วนการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีด้วยกล้องในประเทศไทยมีน้อยมากเมื่อเทียบกับต่างประเทศทั้งนี้เนื่องจากขาดแรงจูงใจในการให้บริการ จึงศึกษาเพื่อหาต้นทุนอรรถประโยชน์ของการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีด้วยกล้องเปรียบเทียบกับการผ่าตัดแบบเปิดทางหน้าทอง โดยใช้แบบจำลองที่สร้างขึ้นเพื่อคำนวณต้นทุนและอรรถประโยชน์ของการผ่าตัดทั้งสอง บนพื้นฐานข้อมูลต้นทุนจากเวชระเบียนและผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ ระหว่างวันที่ ๑ กันยายน ถึง ๑๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๗ คัดเลือกเฉพาะผู้ป่วยที่เจาะจงเข้ารับการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีและปราศจากโรคแทรกซ้อน เช่น ติดเชื้อในกระแสเลือดถุงน้ำดีแตก สัมภาษณ์ผู้ป่วยหลังผ่าตัด ในช่วงวันที่ ๙ พฤศจิกายน ถึง ๑๕ ธันวาคม ๒๕๔๗ ส่วนประสิทธผลและอรรถประโยชน์ของการรักษาได้จากการทบทวนเอกสารทั้งในและต่างประเทศอย่างเป็นระบบ พบว่าหากรัฐบาลเปลี่ยนจากการสนับสนุนการผ่าตัดแบบเปิดเป็นการผ่าตัดด้วยกล้อง ต้นทุนอรรถประโยชน์ของการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีคิดเป็น ๑๔๔,๖๙๒ บาทต่อปีที่มีคุณภาพชีวิตที่สมบูรณ์ (QALY) ในมุมมองของรัฐหรือ ๘๖,๔๖๔ บาทต่อปีที่มีคุณภาพชีวิตที่สมบูรณ์ในมุมมองของสัมคมโดยรวม หากพิจารณาถึงความคลาดเคลื่อนของตัวแปรต่าง ๆ ในแบบจำลองจะพบว่าที่โอกาสตัดสินใจผิดพลาดน้อยกว่าร้อยละ ๕ ราคาที่รัฐต้องลงทุนต่อหนึ่งปีที่มีคุณภาพชีวิตที่สมบูรณ์ควรเป็น ๑๙๐,๐๐๐ บาท จึงสนับสนุนให้ทำการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีด้วยกล้อง สรุปได้ว่าหากพิจารณาคำแนะนำของนักวิชาการในรายงานการพัฒนาสำหรับสหัสวรรษใหม่ที่ระบุว่าการลงทุนด้านสุขภาพในประเทศกำลังพัฒนาที่มีต้นทุนต่ำกว่า ๓ เท่าของรายได้ประชาชาติ การผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีด้วยกล้องถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า