บทคัดย่อ
ข้อมูลลำดับสารพันธุกรรมของเชื้อก่อโรคได้กลายเป็นทรัพยากรสำคัญสำหรับการวิเคราะห์และสร้างแบบจำลองพลศาสตร์ของโรคติดต่อ ช่วยให้สามารถทำความเข้าใจการแพร่กระจายของโรคในระดับครัวเรือนและประชากรย่อยได้อย่างละเอียด ตลอดจนช่วยเชื่อมโยงพารามิเตอร์ทางระบาดวิทยากับปัจจัยทางคลินิกต่าง ๆ ได้อย่างลึกซึ้ง ข้อมูลดังกล่าวมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการประเมินสถานการณ์ การคาดการณ์แนวโน้มการระบาด และการกำหนดนโยบายสาธารณสุขที่มีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ดี ประเทศไทยยังคงมีข้อจำกัดในการบูรณาการข้อมูลลำดับสารพันธุกรรมเข้ากับการวิเคราะห์ทางระบาดวิทยาอยู่ ส่งผลทำให้เกิดการใช้ประโยชน์จากข้อมูลอย่างไม่เต็มศักยภาพ เพื่อตอบโจทย์ความท้าทายดังกล่าว โครงการได้จัดงานประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่อง “การสร้างแบบจำลองการระบาดของโรคติดเชื้อโดยใช้ข้อมูลจีโนม” (Modelling infectious disease outbreaks using genomic data) ขึ้น โดยเชิญผู้เชี่ยวชาญระดับนานาชาติจาก ISI Foundation มาถ่ายทอดองค์ความรู้และฝึกอบรมเชิงลึก ทั้งในรูปแบบการบรรยายและการฝึกปฏิบัติจริง ผลการดำเนินงานสะท้อนถึงความสำเร็จอย่างชัดเจน ทั้งในด้านความสนใจและความพึงพอใจของผู้เข้าร่วม การถ่ายทอดทักษะที่สามารถนำไปใช้ได้จริง และการสร้างเครือข่ายนักวิจัยทั้งในและต่างประเทศ นำไปสู่การเพิ่มจำนวนและเสริมสร้างศักยภาพของนักวิจัยในประเทศไทยด้านการใช้ข้อมูลลำดับสารพันธุกรรมเพื่อการวิเคราะห์โรคติดต่อขั้นสูงอย่างเป็นประจักษ์ ผลลัพธ์เหล่านี้จะช่วยเพิ่มความพร้อมและความสามารถของประเทศไทยในการตอบสนองต่อโรคอุบัติใหม่ พร้อมทั้งสนับสนุนให้ประเทศพัฒนาศักยภาพในฐานะผู้นำด้านการวิจัยบูรณาการข้อมูลจีโนมและระบาดวิทยาในภูมิภาคในอนาคตได้ด้วย
บทคัดย่อ
Pathogen genome sequence data has become an essential resource for analysing and
modelling the dynamics of infectious diseases. It enables a more detailed understanding of
disease transmission at the household and sub-population levels, while also supporting the
integration of epidemiological parameters with diverse clinical factors. Such information plays
a crucial role in situational assessment, outbreak forecasting, and the formulation of effective
public health policies. However, Thailand still faces challenges in integrating genome data into
epidemiological analyses, resulting in underutilisation of this valuable resource.
To address this gap, the project organised a workshop entitled “Modelling Infectious Disease
Outbreaks Using Genomic Data”, which brought international experts from the ISI Foundation
to share advanced knowledge through lectures and hands-on training. The workshop proved
highly successful, as evidenced by the strong interest and satisfaction of participants. The
transfer of practical skills was also evident, and the workshop helped with the establishment
of research networks at both national and international levels as well. These achievements
have contributed to expanding and strengthening the capacity of researchers in Thailand to
apply genome data for advanced infectious disease analysis. Ultimately, these outcomes will
improve Thailand’s preparedness and responsiveness to emerging infectious diseases and help
position the country as a regional leader in genomic–epidemiological research.
