ระบบจำแนกตำแหน่งกับการบริหารงานบุคคล กระทรวงสาธารณสุข : ข้อดี ข้อเสีย และทางเลือกเชิงนโยบาย

Abstract

ระบบจำแนกตำแหน่งกับการบริหารงานบุคคล กระทรวงสาธารณสุข: ข้อดี ข้อเสีย และทางเลือก เชิงนโยบายการวิเคราะห์ข้อดี ข้อเสีย ของระบบจำแนกตำแหน่ง ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ตามกรอบแนวคิดที่บัญญัติไว้ ในพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ.2518 และพระราชบัญญัติข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2535 ผู้ศึกษาวิจัยได้เสนอทางเลือกนโยบายระบบจำแนกตำแหน่งกับการบริการงานบุคคล กระทรวงสาธารณสุขไว้ 5 ทางเลือก คือ ทางเลือกที่ 1 การแยกข้าราชการสาธารณสุขออกจากข้าราชการพลเรือน ทางเลือกนี้ในทางปฏิบัติอาจเป็นไปได้ยาก แต่ถ้าสามารถกระทำได้สำเร็จจะแก้ปัญหาต่างๆ ที่มีอยู่ได้มาก ซึ่งจะต้องพิจารณาปัญหาต่างๆ อย่างครอบคลุมทั้งระบบ ทางเลือกที่ 2 การจำแนกตำแหน่งใหม่ ทางเลือกนี้มีความเป็นไปได้มากกว่าทางเลือกที่ 1 เหตุผลสนับสนุนทางเลือกนี้ก็คือ ระบบจำแนกตำแหน่งที่ใช้อยู่ในปัจจุบันใช้มาเกือบ 20 ปีแล้ว โครงสร้างตลอดจนลักษณะงานต่างๆ ได้เปลี่ยนแปลงไปมาก จึงน่าที่จะทำการศึกษาวิเคราะห์การจำแนกตำแหน่งใหม่ เพื่อให้เกิดความถูกต้องทันสมัย แต่ทางเลือกนี้จะต้องใช้ทรัพยากรมาก เพราะต้องแก้ไขทั้งระบบและต้องแก้กฎหมายที่เป็นแม่บทในการจำแนกตำแหน่ง ทางเลือกที่ 3 การปรับระดับตำแหน่งให้สูงขึ้น ทางเลือกนี้มีความเป็นไปได้ ในทางปฏิบัติมากกว่าสองทางเลือกแรก เพราะไม่ต้องมีการแก้ไขกฎหมายในการปฏิบัติ ข้อที่ควรให้ความสนใจก็คือ การปรับระดับตำแหน่งให้สูงขึ้นควรพิจารณาด้วยความเป็นธรรม มีความครอบคลุมตำแหน่งต่างๆ เป็นส่วนใหญ่ ไม่ควรเน้นการปรับระดับเฉพาะบางตำแหน่งเท่านั้น ทางเลือกที่ 4 การแยกสายงานบริหารกับสายงานวิชาการ (วิชาชีพ) ออกจากกันให้ชัดเจน โดยหลักการแล้วการจำแนกตำแหน่งมีการแยกสายงานกันชัดเจน แต่ในทางปฏิบัติไม่สามารถแยกจากกันได้อย่างเคร่งครัด ทำให้เกิดปัญหาอยู่เสมอ จึงควรหาทางแก้ไขโดยกำหนดเงื่อนไขหรือหลักเกณฑ์ที่แน่นอนเกี่ยวกับการจำแนกสายงาน การเปลี่ยนสายงานหรือข้ามสายงานจะต้องเป็นไปตามเงื่อนไขหรือหลักเกณฑ์ที่กำหนด ทางเลือกที่ 5 การปรับให้ได้รับเงินเดือนในอันดับสูงขึ้น ทางเลือกนี้จะช่วยแก้ปัญหาข้าราชการที่เงินเดือนตันเพราะไม่สามารถปรับระดับตำแหน่งให้สูงขึ้นได้ และสามารถปฏิบัติได้เพราะมีกฎเกณฑ์กำหนดให้ทำได้อยู่แล้ว ทั้งจะช่วยสร้างขวัญกำลังใจให้ข้าราชการได้บ้าง เพราะช่วยให้ข้าราชการที่ไม่ได้เลื่อนระดับตำแหน่งได้เลื่อนอันดับเงินเดือน