การปฏิรูประบบสุขภาพ : กรณีศึกษาประเทศแคนาดา

Abstract

การศึกษานี้เป็นการทบทวนการปฏิรูประบบสุขภาพในประเทศแคนาดา เพื่อต้องการนำเสนอรูปแบบระบบสุขภาพของประเทศแคนาดา แสดงถึงการกระบวนการเปลี่ยนแปลงระบบสุขภาพตลอดจนประเด็นสำคัญต่างๆ ที่เข้ามาเกี่ยวข้อง สุดท้ายต้องการสังเคราะห์บทเรียนจากการทบทวนเพื่อเสนอแนะต่อการปฏิรูประบบสุขภาพในประเทศไทย ข้อมูลการทบทวนมาจากเอกสารทางวิชาการต่างๆ และหนังสือที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งข้อมูลทางอินเตอร์เน็ตโดยเฉพาะโฮมเพจขององค์กรสุขภาพในประเทศแคนาดา นอกจากนั้นข้อมูลยังได้จากการสัมภาษณ์นักศึกษาจำนวนหนึ่งที่ศึกษาในประเทศแคนาดา ประเด็นในการทบทวนประกอบด้วย ระบบประกันสุขภาพ ระบบการให้บริการ ระบบการประเมินเทคโนโลยีสุขภาพ การพัฒนาบุคลากรด้านสุขภาพและระบบการคุ้มครองผู้บริโภคจากงานบริการสุขภาพ จากการศึกษานี้พบว่าระบบสุขภาพของประเทศแคนาดา พัฒนาภายใต้กรอบหลักการ 5 ประการ 1) การบริหารจัดการโดยภาครัฐ 2) การให้บริการที่ครอบคลุมครบถ้วน 3) การให้บริการที่ครอบคลุมถ้วนหน้า 4) การเข้าบริการถึงได้ง่าย และ 5) สามารถรับบริการในที่ต่างๆ รวมทั้งต่างประเทศได้โดยที่ระบบประกันสุขภาพยังให้การคุ้มครอง งานบริการสุขภาพในประเทศแคนาดา ให้โดยภาคเอกชนดำเนินการเป็นหลัก ส่วนด้านเงินสนับสนุนโดยภาครัฐโดยใช้ระบบฐานภาษีเก็บเงินเข้ากองทุน การจ่ายเงินให้แก่ผู้ให้บริการเป็นแบบ fee-for-service สำหรับงานบริการที่ไม่ได้อยู่ในชุดบริการพื้นฐาน ผู้รับบริการต้องซื้อประกันเอกชนคุ้มครองด้วยตนเอง ระบบการให้บริการมีแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป (general practitioner, GP) เป็นผู้ให้บริการหน้าด่านค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพส่วนใหญ่ลงทุนไปกับบุคลากรสุขภาพ เพื่อที่จะลดค่าใช้จ่ายดังกล่าว ระบบพยายามสนับสนุนการใช้บุคลากรสุขภาพข้างเคียงต่างๆ ที่มีการลงทุนการพัฒนาต่ำกว่าการลงทุนพัฒนาแพทย์รวมทั้งแพทย์เฉพาะทางและพยายามลดอัตราการการเพิ่มขึ้นของแพทย์ สำหรับระบบการประเมินเทคโนโลยีสุขภาพจะใช้คณะกรรมการของรัฐช่วยในการตัดสินใจต่อการลงทุนเทคโนโลยีและการกระจายเพื่อให้เกิดการใช้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ขณะที่ระบบการคุ้มครองผู้บริโภคมีองค์กรต่างๆ เข้ามาเกี่ยวข้องในหลายระดับเพื่อสร้างความเป็นธรรมให้เกิดกับทุกฝ่าย ข้อเสนอแนะสำหรับการปฏิรูประบบสุขภาพในประเทศไทย ประกอบด้วย การผลักดันให้เกิดกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อทำหน้าที่เป็นตัวควบคุมทิศทางการพัฒนา ควรที่จะใช้ระบบประกันสุขภาพภายใต้กองทุนเดียวดีกว่าหลายกองทุน ความจำเป็นต่อการพัฒนาระบบควบคุมคุณภาพบริการและระบบสารสนเทศด้านสุขภาพที่มีประสิทธิผลและการปฏิรูปต้องอาศัยการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องและที่สำคัญ หลักการความทัดเทียมกันต้องเป็นหลักการที่ทำให้เกิดขึ้นจริงในทุกๆ ส่วนของการปฏิรูป