การปฏิรูปบทบาทภารกิจเพื่อการจัดการสาธารณสุข

Abstract

การปฏิรูปบทบาทภารกิจเพื่อการจัดการสาธารณสุข การศึกษาวิจัยนี้เป็นวิจัยเชิงนโยบายที่มุ่งสู่เป้าหมายและการปฏิบัติ มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อเสนอแนวทางปรับเปลี่ยนบทบาทภารกิจ และระบบบริหารภาครัฐด้านการจัดการสาธารณสุข และเพื่อกำหนดทิศทางการบริหารให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป ในการศึกษาได้ทำการทบทวนแนวคิดเกี่ยวกับการปฏิรูปบทบาทภารกิจภาครัฐ พิจารณาแนวโน้มประชาคมโลก จากนั้นศึกษาแนวคิดและยุทธศาสตร์การปฏิรูประบบบริหารภาครัฐในประเทศไทย ทบทวนประสบการณ์การปฏิรูปสาธารณสุขของประเทศพัฒนา ทิศทางการพัฒนาสาธารณสุขและกระแสการปฏิรูปสาธารณสุขในประเทศไทย แนวทางการศึกษาวิจัย เป็นการวิจัยเชิงนโยบายในระดับมหภาค โดยหน่วยในการศึกษาวิจัยเป็นระบบการจัดการสาธารณสุข กรอบในการวิเคราะห์มองผลลัพธ์สุดท้ายของการปฏิรูปบทบาทภารกิจอยู่ที่การมีสุขภาวะที่ดี ทิศทางของภาครัฐในการปฏิรูปบทบาทภารกิจ มุ่งประเด็นที่การกำหนดและประสานนโยบาย ติดตามและประเมินผล ดูแลมาตรฐาน คุณภาพและจรรยาวิชาชีพ ส่งเสริมให้การศึกษาและสร้างจิตสำนึก ส่งเสริมและพัฒนาประชาคมด้านสุขภาพ คุ้มครองสิทธิด้านสุขภาพ ส่งเสริมการวิจัยและพัฒนา ส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น ส่งเสริมอนามัยและสิ่งแวดล้อม ในการศึกษาอาศัยวิธีการเชิงคุณภาพหลายด้าน มีการทำ SWOT Analysis และการจัดทำ SWOT Matrix เสริมด้วยเทคนิคเชิงคุณภาพอื่นๆ ผลจากการศึกษาพบประเด็นที่สำคัญ 2 ประการ ประการแรก การจัดการสาธารณสุขยังมีข้อจำกัดด้านนโยบายและมีปัญหาในเชิงโครงสร้าง โดยเฉพาะยังขาดกลไกนโยบายที่มีประสิทธิภาพในการกำหนดและประสานนโยบายในระดับมหภาค โครงสร้างการจัดการสาธารณสุขยังมีลักษณะรวมศูนย์และไม่เอื้อต่อการดำเนินงานในลักษณะบูรณาการ และมีช่องว่างการประสานงานในระดับพื้นที่ ประการที่สอง จากการประเมินสภาพแวดล้อมได้นำมาสู่การกำหนดประเด็นยุทธศาสตร์เพื่อการปฏิรูปบทบาทภารกิจหลายด้าน สำหรับยุทธศาสตร์เชิงรุก ได้แก่ ส่งเสริมแนวทางประชาสังคมและเครือข่ายภาคีสุขภาพ ส่งเสริมชุมชน สุขภาพดีแบบพึ่งตนเอง ส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น พัฒนาองค์ความรู้และถ่ายทอดสู่ประชาชน ปฏิรูปการเมืองทุกระดับและการเสริมอำนาจให้ชุมชน