ต้นทุนรายโรคผู้ป่วยจิตเวชตามกลุ่มโรคร่วมของผู้ป่วยจิตเวชโรงพยาบาลสวนปรุง

Abstract

จากภาวะวิกฤติเศรษฐกิจ ประเทศไทยมีการจัดสรรงบประมาณสาธารณสุขใหม่ โดยใช้วิธีเหมาจ่ายรายหัวในผู้ป่วยนอก และจ่ายตามค่าน้ำหนักสัมพัทธ์ของกลุ่มโรคร่วมสำหรับผู้ป่วยใน อนึ่งการจัดกลุ่มผู้ป่วยทางจิตเวชเพื่อจัดสรรทรัพยากร โดยพิจารณาการวินิจฉัยเป็นหลักที่เหมาะสมกับโรคเฉียบพลัน อาจมีจุดอ่อนเมื่อนำมาใช้กับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น ผู้ป่วยจิตเวช เนื่องจากความแตกต่างระหว่างโรคทางกายและทางจิต กล่าวคือ มีหัตถการน้อยประเภท มีจำนวนวันนอนโรงพยาบาลสูง การวินิจฉัยโรคอาศัยอาการหลายอย่างร่วมกัน การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเครื่องวัดทางจิตเวชใช้ในโรงพยาบาลสวนปรุงที่สะท้อนต้นทุน ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างต้นทุนกับค่าใช้จ่าย และการจัดกลุ่มผู้ป่วยจิตเวชแผนกผู้ป่วยในตามการใช้ทรัพยากรของโรงพยาบาลสวนปรุง การศึกษานี้เป็นการศึกษาย้อนหลัง เก็บข้อมูลผู้ป่วยในโรงพยาบาลสวนปรุง ระหว่างมกราคมถึงพฤศจิกายน พ.ศ. 2545 จำนวนทั้งหมด 3,316 ราย คัดเลือกตัวอย่างมาศึกษาจำนวน 1,207 ราย โดยทุกรายที่นำมาศึกษา มีคะแนนการประเมินทางจิตด้วยแบบประเมินทางจิตเวชทั้ง 4 แบบ ได้แก่ Global Assessment of Functioning Scale (GAF), Clinical Global Impressions (CGI), Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS) และแบบประเมินสมรรถภาพผู้ป่วยจิตเวชของกรมสุขภาพจิต ณ ช่วงเวลาต่างๆ ระหว่างการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล การศึกษาต้นทุนใช้วิธีแก้สมการเส้นตรง ผลการศึกษา ระดับคะแนนเครื่องวัดทั้ง 4 แบบ มีความสัมพันธ์ (correlation) กันอย่างมีนัยสำคัญ และมีสัมพันธ์กับต้นทุนการรักษาพยาบาล ผู้ป่วยตามกลุ่มการวินิจฉัยโรคที่มีต้นทุนการรักษาเรียงจากมากไปหาน้อย ดังนี้ Schizophrenia, Paranoid and Acute psychotic disorders, Mood disorders, Anxiety disorders, Eating disorders, Obsessive compulsive disorders, Personality disorders, Stress and Adjustment disorders, Mental retardation, Organic disorders, Alcohol Related, Drug related โดยปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อต้นทุนมากที่สุด คือ จำนวนวันนอนโรงพยาบาล รองลงมา คือ การรักษาด้วยไฟฟ้า, กลุ่มการวินิจฉัยโรค อายุ เพศ และระดับความรุ่นแรงจากคะแนนเครื่องวัด ตามลำดับ สรุปได้ว่า ต้นทุนการรักษาพยาบาลมีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มการวินิจฉัยโรค และระดับอาการทางจิตวัดจากเครื่องวัดทางจิตเวช และเครื่องวัดทางจิตที่ใช้ในโรงพยาบาลสวนปรุงทั้ง 4 แบบ พบว่า GAF เป็นเครื่องมือที่มีความเหมาะสมในหลายประการ สำหรับศึกษาถึงต้นทุนหรือการใช้ทรัพยากรการรักษาพยาบาล