การทบทวนและจัดทำแผนที่ระบบเฝ้าระวังโรคติดต่อในประเทศไทย

Abstract

ปัจจุบันการกำหนดนโยบาย ยุทธศาสตร์และการดำเนินงานป้องกันควบคุมโรคติดต่อ ส่วนใหญ่ต้องใช้ข้อมูลสารสนเทศของโรคนั้นๆ เป็นพื้นฐาน เช่น ขนาดของปัญหา สถานการณ์และลักษณะทางระบาดวิทยาของโรค สถานการณ์ของเชื้อโรคและพาหะนำโรค ซึ่งได้จากการเฝ้าระวังเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากปัญหาโรคติดต่อที่เปลี่ยนไปตามกาลเวลาและการเปลี่ยนแปลงของสังคมมนุษย์ การเปลี่ยนแปลงของโลกและปัจจัยทั้งภายในและภายนอกประเทศ ได้แก่ ภาวะโลกร้อน การเดินทางระหว่างประเทศแบบรวดเร็ว การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของมนุษย์ เพื่อให้รู้เท่าทันและสามารถตอบสนองต่อปัญหาเหล่านั้นจึงมีหลายหน่วยงานที่ดำเนินการเฝ้าระวังโรคติดต่อในปัจจุบัน โดยมีระบบเฝ้าระวังโรคติดต่อหลักคือระบบเฝ้าระวังโรคจากสถานบริการสาธารณสุขทั่วประเทศซึ่งมีหลายโรคในระบบเดียว นอกจากนี้ยังมีระบบเฝ้าระวังเฉพาะโรค ระบบเฝ้าระวังการติดเชื้อ การเฝ้าระวังพาหะนำโรค และระบบเฝ้าระวังโรคในชุมชน ระบบเฝ้าระวังดังกล่าวอาจมีความซ้ำซ้อนกัน หรือบางโรคอาจไม่มีความจำเป็นต้องมีระบบข้อมูลมารองรับ การทบทวนระบบเฝ้าระวังโรคติดต่อที่มีการดำเนินการอยู่ ณ ปัจจุบันจึงจะเป็นแนวทางในการพัฒนาระบบเฝ้าระวังให้เหมาะสมต่อความต้องการใช้ข้อมูล และลดความซ้ำซ้อนของระบบได้ วัตถุประสงค์ 1. เพื่อทบทวนข้อมูลระบบเฝ้าระวังโรคติดต่อที่มีการดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน 2. เพื่อจัดทำหลักเกณฑ์การพิจารณาความจำเป็นของการมีระบบข้อมูลการเฝ้าระวังโรคติดต่อ 3. เพื่อเชื่อมโยงลักษณะทางระบาดวิทยาของแต่ละโรคกับความจำเป็นด้านระบบข้อมูลของโรคติดต่อ