สิ่งแวดล้อมและความเสี่ยงต่อสุขภาพ : มิติเชิงพื้นที่และข้อเสนอเชิงระบบ

Abstract

ในปัจจุบันข่าวคราวปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อมของสังคมไทยได้รับการกล่าวถึงน้อยลง แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า ปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อมจะหมดไป ในทางตรงกันข้าม ปัญหามลพิษกลับปรากฏอยู่ในพื้นที่ตามภูมิภาคต่างๆของประเทศมากขึ้นโดยไม่เป็นข่าว ปัญหามลพิษบางแห่งเกิดแบบสะสมรอวันปะทุ เช่น กรณีมาบตาพุด ที่เคยเกิดเป็นข่าวเมื่อไม่นานมานี้ บางแห่งเกิดเป็นช่วงเวลาตามฤดูกาล เช่น กรณีหมอกควัน กรณีเหล่านี้ชี้ให้เห็นว่ามลพิษสิ่งแวดล้อมจำเป็นจะต้องได้รับการดูแลและป้องกันตั้งแต่ต้น หากเกิดปัญหาแล้วจะส่งผลกระทบและสร้างความเสียหายมากต่อสังคมยากที่จะเยียวยาและฟื้นฟูให้กลับคืนมาเหมือนเดิม ดังนั้น ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและการเติบโตของอุตสาหกรรมที่รวดเร็วอันเนื่องมาจากนโยบายการส่งเสริมอุตสาหกรรมของภาครัฐมาอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการขยายพื้นที่อุตสาหกรรมและความเป็นเมืองไปยังภูมิภาคต่างๆมากขึ้นนี่เอง นโยบายและมาตรการภาครัฐที่มุ่งสู่การพัฒนาและแก้ไขปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อมในมิติเชิงพื้นที่จึงเป็นสิ่งจำเป็นยิ่ง การศึกษานี้เพื่อบ่งบอกว่า ปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อมยังดำรงอยู่ เช่น ในพื้นที่ภาคกลาง 4 จังหวัด พื้นที่ภาคเหนือตอนบน 8 จังหวัดและพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง 1 จังหวัด และเพื่อนำเสนอมาตรการรองรับป้องกันและเฝ้าระวังทางสิ่งแวดล้อมและสุขภาพไว้ล่วงหน้าในพื้นที่เหล่านี้