บทคัดย่อ
ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา (Drug-related problems) เช่น การใช้ยาเกินขนาด การใช้ยาไม่ตรงข้อบ่งใช้ การใช้ยาหลายชนิดร่วมกันซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรกิริยาระหว่างยา อาจทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วยที่มารับบริการสุขภาพจากโรงพยาบาลและเป็นภาระด้านเศรษฐกิจของประเทศ โรงพยาบาลในประเทศไทยได้มีการปรับใช้เวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์มาในระยะเวลาหนึ่ง แต่ระบบการเก็บข้อมูลปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยานั้นไม่ได้รับการพัฒนาอย่างเป็นระบบ อีกทั้งการจำแนกประเภทของปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยานั้นมีความแตกต่างกัน ทำให้การรวบรวมข้อมูลระดับในระดับพื้นที่และระดับประเทศเป็นไปได้ยาก งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบสารสนเทศของโรงพยาบาลให้สามารถเก็บข้อมูลปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาอย่างเป็นระบบ โดยมีการจำแนกประเภทของปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาที่ชัดเจน และมีคุณลักษณะการใช้ที่ง่ายต่อการทำงานประจำ ดำเนินการวิจัยโดยประชุมคณะกรรมการพัฒนาเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์และระบบสารสนเทศของโรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดอุบลราชธานีที่ใช้โปรแกรม HI เพื่อศึกษาปัญหาด้านการบริหารจัดการปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา รวมทั้งรวบรวมความคิดเห็นเกี่ยวกับระบบการรวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาที่ต้องการ จากนั้นพัฒนาโปรแกรมการรวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา จากนั้นทดลองใช้เพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่พบ และปรับปรุงให้มีคุณลักษณะที่ง่ายต่อการใช้งาน หลังจากนั้นจึงนำไปใช้จริงในระบบสารสนเทศของโรงพยาบาล ผลการศึกษาพบว่าปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาของแต่ละโรงพยาบาลชุมชนที่ใช้โปรแกรม HI เหมือนกันนั้น มีระบบการบริหารจัดการปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาแตกต่างกัน ทำให้การรายงานปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาแตกต่างกันออกไป โปรแกรมการบันทึกปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาที่ได้รับการพัฒนาจากการประชุมรวบรวมความคิดเห็นนั้นมีคุณลักษณะที่ใช้งานง่าย ตรงกับความต้องการของงานประจำ รวมทั้งมีการจำแนกประเภทของปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาที่เป็นมาตรฐาน ดังนั้นการรวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาในระดับพื้นที่และในระดับจังหวัดจะมีความถูกต้องมากขึ้น รวมทั้งการรายงานปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาจะเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ทำให้สามารถประเมินคุณภาพของการให้บริการได้ชัดเจนขึ้น
บทคัดย่อ
Drug-related problems (DRPs) such as overdose drug use, drug used without indication, concurrent drug use with possible drug-drug interaction may cause harm to the patients who receive healthcare service at the hospital. Therefore, DRPs are the national burden. Electronic health record (EHR) was widely adopted and used in many hospitals. However, collecting DRPs was not developed and implemented systematically. In addition, categorization of DRPs was not standardized, this could hamper pooling DRPs regionally and provincially. The objective of this research was to develop EHR, which is a part of hospital information (HI) system, to be able to systematically collect DRPs and to standardize categories of DRPs to be user-friendly and can be used in routine work. The committee for EHR and HI development of community hospitals in Ubon Ratchathani Province was met to identify management problems related to DRPs and to gather opinion towards DRPs system. Thereafter, DRPs program was developed and tested to identify any technical problem which was consequentially fixed to make the program more user-friendly and implemented in HI system. The results showed that DRPs management system was different among community hospitals although these community hospitals used the same HI system. Thus, DRPs report was dissimilar. DRPs program developed from the committee’s consensus was user-friendly and appropriated for the routine work. DRPs categories were also standardized. Pooling and reporting DRPs regionally and provincially was reliable and valid. Thus, it is possible to benchmark and evaluate the quality of medical services.
