ภาระทางเศรษฐศาสตร์และการพยากรณ์โรคของเด็กก่อนวัยเรียนที่มีภาวะหอบเฉียบพลันและฟังปอดพบเสียงวี้ด

Abstract

ภาวะหอบเฉียบพลันและหายใจมีเสียงวี้ดเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญในเด็ก การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ในการประเมินต้นทุนของการรักษาภาวะดังกล่าวในเด็กก่อนวัยเรียนซึ่งนอนโรงพยาบาล ภายใต้มุมมองของสังคม มุมมองสถานพยาบาล และมุมมองผู้ป่วย เป็นการศึกษาในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยในจำนวน 240 ราย ณ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช และโรงพยาบาลสระบุรี เก็บข้อมูลต้นทุนจากฐานข้อมูลการเงินของโรงพยาบาล และการสัมภาษณ์ผู้ดูแลผู้ป่วย ต้นทุนทางตรงทางการแพทย์ ซึ่งประมาณค่าโดยอัตราส่วนต้นทุนต่อมูลค่าเรียกเก็บของโรงพยาบาล ต้นทุนการดูแลอย่างไม่เป็นทางการของผู้ดูแลประมาณค่าด้วยวิธีแนวทางต้นทุนมนุษย์ ผลการศึกษาพบว่าต้นทุนของการนอนโรงพยาบาลในมุมมองของสังคม สถานพยาบาล และผู้ป่วย เท่ากับ 20,269±20,537, 18,126±16,898 และ 3,020±6,632 บาท ตามลำดับ เป็นต้นทุนที่เกิดขึ้นระหว่างการรักษาที่โรงพยาบาลมากที่สุดถึงร้อยละ 94.59 โดยเป็นต้นทุนทางตรงที่เกี่ยวกับการแพทย์ร้อยละ 88.83 องค์ประกอบต้นทุนหลัก คือ ต้นทุนค่าห้อง และค่าอาหารระหว่างการนอนโรงพยาบาล โดยโรงพยาบาลสังกัดโรงเรียนแพทย์จะมีต้นทุนสูงกว่าโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข และสังกัดอื่น การศึกษาพยากรณ์โรคของเด็กก่อนวัยเรียนที่มีภาวะหอบเฉียบพลันและฟังปอดพบเสียงวี้ดนั้น คณะผู้วิจัยได้ติดตามเก็บข้อมูลผลลัพธ์ทางคลินิก คือ การเกิดภาวะหอบเฉียบพลันและหายใจมีเสียงวี้ดซ้ำ ที่มาสถานพยาบาลเป็นการฉุกเฉินหรือต้องนอนในโรงพยาบาลเป็นระยะเวลา 2 ปี และศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับผลลัพธ์ทางคลินิก ได้แก่ระดับตัวบ่งชี้ทางชีวภาพชนิดไม่รุกล้ำ คือ ระดับการแพ้ต่อสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยในเลือด ระดับวิตามินดีในเลือด และสารลิวโคไตรอีนอีโฟร์ในปัสสาวะซึ่งบ่งชี้การอักเสบของระบบทางเดินหายใจ ร่วมกับลักษณะของผู้ป่วย และครอบครัวตั้งแต่แรกเข้าร่วมโครงการวิจัย ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยเป็นเด็กชายร้อยละ 62.7 เคยมีประวัติหอบเหนื่อยมีเสียงวี้ดมาก่อนร้อยละ 59.1 ผู้ป่วยมีภาวะแพ้ง่ายร้อยละ 75.9 ผู้ป่วยมีภาวะพร่องวิตามินดีร้อยละ 24.8 จากการติดตามผู้ป่วยเป็นระยะเวลา 24 เดือน พบว่า มีข้อมูลการติดตามผู้ป่วยเป็นระยะเวลาครบ 24 เดือนเป็นจำนวน 180 ราย คิดเป็นร้อยละ 75.0 ในจำนวนนี้ มีอุบัติการณ์การเข้าสถานพยาบาลเป็นการฉุกเฉินด้วยภาวะหอบเฉียบพลันและหายใจมีเสียงวี้ดในช่วงปีที่ 1 และปีที่ 2 เป็นร้อยละ 67.5 (ช่วงแห่งความเชื่อมั่นที่ 95% เป็นร้อยละ 60.4 ถึงร้อยละ 74.2) และร้อยละ 12.2 (ช่วงแห่งความเชื่อมั่นที่ 95 % เป็นร้อยละ 7.8 ถึงร้อยละ 17.9) ตามลำดับ และมีอุบัติการณ์การนอนโรงพยาบาลด้วยภาวะหอบเฉียบพลันและหายใจมีเสียงวี้ดในช่วงปีที่ 1 และปีที่ 2 เป็นร้อยละ 32.3 (ช่วงแห่งความเชื่อมั่นที่ 95% เป็นร้อยละ 25.4 ถึงร้อยละ 39.9) และร้อยละ 3.9 (ช่วงแห่งความเชื่อมั่นที่ 95 % เป็นร้อยละ 1.6 ถึงร้อยละ 7.8) ตามลำดับ ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเข้ารับบริการสถานพยาบาลเป็นการฉุกเฉินด้วยภาวะหอบเฉียบพลันและหายใจมีเสียงวี้ดในปีที่ 2 คือ มีสมาชิกที่สูบบุหรี่ภายในบ้านเดียวกับผู้ป่วย (p=0.045) และภาวะแพ้ง่าย (p=0.038) ตามลำดับ