การพัฒนารูปแบบการจัดการปัญหาภาวะอ้วนลงพุงและภาวะแทรกซ้อนของประชากรในเขตกรุงเทพมหานคร ปีที่ 2

Abstract

จากการศึกษาการพัฒนารูปแบบการจัดการปัญหาภาวะอ้วนลงพุงและภาวะแทรกซ้อนของประชากรในเขตกรุงเทพมหานคร การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์หลัก 1) นำแนวทางที่ได้จากการศึกษามาเผยแพร่การจัดการปัญหาภาวะอ้วนลงพุงและภาวะแทรกซ้อนอย่างยั่งยืน 2) สร้างเครือข่ายในการรณรงค์การจัดการปัญหาภาวะอ้วนลงพุงและภาวะแทรกซ้อนอย่างยั่งยืน 3) เผยแพร่องค์ความรู้การจัดการปัญหาภาวะโรคอ้วนและภาวะแทรกซ้อนสู่ชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 4) ประเมินและติดตามสถานการณ์ภาวะอ้วนลงพุงของประชาชนในพื้นที่ระดับชุมชนของกรุงเทพมหานคร โดยขั้นตอนการดำเนินการ คือ การนำไปทดสอบใช้กับคนในพื้นที่กรุงเทพมหานครที่สมัครใจเข้าร่วมและไม่เป็นโรคมะเร็ง ไตวาย หรือพิการทางร่างกาย โดยได้ดำเนินการให้รูปแบบการแก้ไขปัญหาลดอ้วนลดพุงที่ประสบความสำเร็จตามต้นแบบ โดยเก็บกลุ่มตัวอย่างทั้งสิ้น 80 รายแบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 55 รายและกลุ่มควบคุม 25 ราย โดยเลือกใช้สถิติ Paired t-test ในการหาค่าความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญของกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม ผลการศึกษาพบว่า ในส่วนขององค์ประกอบร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนในส่วนของเปอร์เซ็นต์ไขมัน ปริมาณพลังงานที่ร่างกายเผาผลาญพลังงาน (BMR) และไขมันในช่องท้อง พบว่าก่อนทดสอบและหลังทดสอบมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ในส่วนของการประเมินสัญญาณชีพ มีการเปลี่ยนแปลงของอัตราการเต้นของหัวใจหรือชีพจรก่อนทดสอบและหลังทดสอบมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และในส่วนของการทดสอบสมรรถภาพทางกายมีการทดสอบดังนี้ การทดสอบสมรรถภาพทางกายการทดสอบ ยืน - นั่ง บนเก้าอี้ 60 วินาที (60 Seconds Chair Stand) นั่งงอตัวไปข้างหน้า (Sit and Reach) และก้าวขึ้นลง 3 นาที (3 Minutes Step Test) ก่อนทดสอบและหลังทดสอบมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 อีกทั้งได้ดำเนินการจัดเก็บข้อมูลการติดตามและประเมินผลสถานการณ์ภาวะอ้วนลงพุง โดยเก็บข้อมูลได้ทั้งสิ้น 530 ราย และทำการวิเคราะห์ผลหาค่าความสำคัญโดยใช้สถิติ Chi-Square เพื่อหาค่าดังกล่าว ผลการศึกษาพบว่าโดยการหาค่าความสัมพันธ์ Chi-Square พบว่าค่า Significant level มีค่าเท่ากับ 0.00 ซึ่งน้อยกว่า 0.05 (0.00<0.05) วิเคราะห์ผลการประเมินดังนี้ ค่าดัชนีมวลกาย (BMI) กับค่าการมีกิจกรรมทางกายจำนวนเท่าที่ใช้ในขณะพัก (MET) มีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 สามารถสรุปได้ว่าคนในกรุงเทพมหานครมีอัตราอ้วนมากขึ้นเกิดจากการมีกิจกรรมทางกายที่ลดลงส่งผลให้ค่าดัชนีมวลกายเพิ่มขึ้น จากผลการเก็บข้อมูลพบว่าประชาชนที่เป็นโรคอ้วนเพิ่มขึ้นอย่างมาก และมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเรื้อรังไม่ติดต่อ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเส้นเลือดสูง สูงขึ้นอย่างน่าตกใจ ดังนั้นควรดำเนินการสนับสนุนการเผยแพร่องค์ความรู้และรณรงค์ภาวะอ้วนลงพุงและภาวะแทรกซ้อนอย่างเร่งด่วน เพื่อปลูกฝังตั้งแต่วัยเด็ก และให้ประชาชนทั่วไปได้เข้าใจถึงความน่ากลัวของโรคอ้วนลงพุง และควรเพิ่มความสำคัญเชิงรุกในการเข้าถึงชุมชนอย่างทั่วถึงต่อไป