การพัฒนาชุดตรวจคัดกรองโรคสมองเสื่อมอย่างรวดเร็วเพื่อนำไปสู่การพึ่งพาตนเองและการพัฒนาอย่างยั่งยืน ปีที่ 2

Abstract

เนื่องจากประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ซึ่งผู้สูงอายุมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคสมองเสื่อมรวมถึงโรคอัลไซเมอร์ การตรวจวินิจฉัยที่รวดเร็วมีความสำคัญในการป้องกันและรักษาสุขภาพของประชาชน ดังนั้นงานวิจัยนี้มุ่งเน้นการพัฒนาการวิธีการตรวจวัดกรองสารบ่งชี้ทางชีวภาพสำคัญคือ amyloid protein ชนิด Aß1-42 ของโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ ให้มีความไว ง่าย รวดเร็วและราคาไม่แพง โดยได้ทำการทดสอบเลือกใช้ antibody สำหรับ assay และใช้ตัวติดตามสัญญาณชนิด gold nanoparticles (AuNPs) เนื่องจากสามารถเห็นสัญญาณด้วยตาเปล่าและมีความเสถียร ในขั้นตอนแรกได้ทำการพัฒนาวิธี dot-blot immunoassay และพบว่า sandwich immunoassay ให้สัญญาณดีกว่า direct assay โดยได้ทำการตรึง anti-Aß polyclonal antibody บน nitrocellulose membrane และสำหรับการทดสอบทำโดยการหยดตัวอย่างปริมาตร 2 µL และ incubate เป็นเวลา 10 นาที หลังจากนั้นทำการเติม anti-Aß monoclonal antibody conjugate-AuNPs ปริมาตร 2 µL แล้วทำการล้าง ผลการทดสอบจะสามารถเห็นได้ด้วยตาเปล่าทันทีและพบว่าค่าขีดจำกัดของการตรวจวัดอยู่ที่ 5 µg/mL จากนั้นได้ทำการเพิ่มสัญญาณการตรวจวัดโดยใช้ silver enhancer ซึ่งในระบบ silver ion จะถูกรีดิวซ์แล้วเกาะกับพื้นผิวของ AuNPs ทำให้ particle ใหญ่ขึ้นและเปลี่ยนจากสีแดงเป็นสีดำซึ่งให้ค่าขีดจำกัดการตรวจวัดอยู่ที่ 1 µg/mL นอกจากนี้ได้ทำการประยุกต์ตรวจวัดตัวอย่างซีรั่ม พบว่าสามารถตรวจวัดและให้ผลแตกต่างระหว่างตัวอย่างที่มี Aß กับตัวอย่างที่ไม่มีโมเลกุลดังกล่าวได้ อย่างไรก็ตามต้องมีการพัฒนาระบบการรายงานผลให้มีความไวมากขึ้น เพื่อที่จะสามารถให้ชุดตรวจมีค่าขีดความสามารถในการวัดได้ถึงระดับของโมเลกุล Aß1-42 ที่มีอยู่จริงใน plasma