การติดตามผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคหัวใจโรคหลอดเลือดหรือการเสื่อมของการทำงานของไตแบบสหสถาบัน (ส.ห.ส.) ระยะ 2 (เพื่อศึกษาภาวะแทรกซ้อนระยะยาวและความคุ้มทุนของการรักษา) (ปีที่ 1)

Abstract

โรคไตเรื้อรัง (CKD) มีผลต่อคุณภาพชีวิต มีค่าใช้จ่ายสูง เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ ภาวะไตเสื่อม และภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ปัจจัยเสี่ยงมีทั้งปัจจัย traditional เช่น ความดันโลหิตสูง และ non-traditional เช่น ซีด ความแข็งของเส้นเลือด การคั่งของเกลือ ปัจจัยทางพันธุกรรมหรือโมเลกุลทางชีวภาพอื่นๆ การศึกษาในระยะที่ 2 ของ CORE-CKD Thailand จะเป็นการศึกษาแบบไปข้างหน้า (prospective observational cohort study) ทำในหลายสถานที่วิจัย (multicenter hospital based) และไม่มีการใช้ยาหรือการรักษาอื่น (non-interventional) ติดตามผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 1 - 4 ที่เข้าร่วมในการศึกษาระยะที่ 1 โดยการศึกษาระยะที่ 2 นี้ จะประกอบด้วย 3 วัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาอัตราการตาย การเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด (cardiovascular events) การเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล (hospitalization) รวมทั้งปัจจัย traditional or non-traditional ที่มีผลในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ยังไม่ได้รับการบำบัดทดแทนไตแบบไปข้างหน้า (prospective cohort study) 2) เพื่อศึกษาความเสี่ยงในการเสื่อมของไต รวมทั้งปัจจัย traditional or non-traditional ที่มีผลในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ยังไม่ได้รับการบำบัดทดแทนไตแบบไปข้างหน้า (prospective cohort study) 3) ศึกษาผลกระทบทางด้านเศรษฐศาสตร์ ทั้งค่าใช้จ่ายทางตรง ทางอ้อมและประเมินความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ของวิธีการป้องกันหรือชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ซึ่งโครงการนี้จะเก็บดีเอ็นเอ เลือด และปัสสาวะใน biobank เพื่อประโยชน์ในการศึกษา biomarker ผลการศึกษา: ผู้ป่วยจำนวน 1,409 ราย ที่ได้เข้าสู่การศึกษามาจาก 21 สถาบันซึ่งครอบคลุมทุกภูมิภาคของประเทศไทย ได้มีการเก็บตัวอย่างเลือดและปัสสาวะจำนวนมากกว่า 1,000 ตัวอย่างไว้ที่ธนาคารตัวอย่าง รายงานนี้แสดงข้อมูล baseline ตัดขวาง หัวข้อหลักได้แก่ 1) ในการศึกษาการควบคุมความดันโลหิตสูงในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังของไทยเปรียบเทียบกับการศึกษาในต่างประเทศ พบว่าสัดส่วนของผู้ป่วยที่มีความดันเลือดต่ำกว่า 130/80 มม.ปรอท พบ 73.1% และ 45.5% มีระดับความดันเลือดต่ำกว่า 140/90 มม.ปรอท สัดส่วนของผู้ป่วยที่ได้รับยาลดความดันกลุ่ม ACEI หรือ ARB มีประมาณ 50% 2) ในการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างค่าความแข็งของหลอดเลือด (arterial stiffness) ที่ประเมินโดยการวัดค่า cardio-ankle vascular index (CAVI) และการบีบตัวผิดปกติของหัวใจจากการประเมินด้วย echocardiography พบว่าค่าความแข็งของหลอดเลือด (arterial stiffness) และค่า VA coupling ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวมีค่าสูงกว่าผู้ป่วยที่ไม่มีภาวะหัวใจล้มเหลวในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญ 3) นักวิจัยกำลังดำเนินการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลด้าน psycho-social ด้านความชุกและความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมองตีบ ความสัมพันธ์ของความแข็งของหลอดเลือดกับการแข็งตัวของหลอดเลือด ระยะของโรคไตเรื้อรังเปรียบเทียบระหว่างการใช้ค่าซีรั่มครีเอตีนีนกับค่า cystacin c ปริมาณโซเดียมและโปแตสเซียมในปัสสาวะจากการเก็บปัสสาวะ 24 ชม. ความชุกของภาวะซีดและภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ การพัฒนาการวิเคราะห์สารเมตาโบไลต์เพื่อจำแนกการเสื่อมของโรคไต และผลกระทบทางด้านเศรษฐศาสตร์ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง บทสรุป : ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังมีความชุกของปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดอยู่ในเกณฑ์สูง ภาวะหลอดเลือดแข็งตัวและการบีบตัวของหัวใจที่ผิดปกติสัมพันธ์กับการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง การควบคุมความดันในผู้ป่วยกลุ่มนี้ยังไม่ดีเพียงพอ ความรู้ดังกล่าวจะมีประโยชน์ในการวางแผนรักษาปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ให้เข้าสู่เป้าหมายที่กำหนดได้ นี่เป็นปีแรกของโครงการสามปี ในอีก 2 ปีข้างหน้า การวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับพารามิเตอร์อื่นๆ จะสมบูรณ์ยิ่งขึ้นและมีข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับความเสี่ยงต่อโรคหัวใจขาดเลือด การเสื่อมของโรคไตและภาระทางเศรษฐกิจของโรคไตเรื้อรังในประเทศไทย