รูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจในชุมชนสำหรับผู้ป่วยภายหลังกล้ามเนื้อหัวใจตาย อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด

Abstract

การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจในชุมชนสำหรับผู้ป่วยภายหลังกล้ามเนื้อหัวใจตาย อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด ผู้ร่วมวิจัย คือ ผู้ป่วยภายหลังกล้ามเนื้อหัวใจตาย ผู้ดูแล แกนนำชุมชน ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในชุมชน และทีมสหสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง ดำเนินการใน 3 ระยะ คือ 1) วิเคราะห์สถานการณ์ 2) ดำเนินการพัฒนา และ 3) ประเมินผล เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก แนวทางการสนทนากลุ่ม แบบบันทึกภาคสนาม แบบวิเคราะห์หลังการปฏิบัติ แบบบันทึกการกลับมารักษาซ้ำ แบบบันทึกความสามารถในการเดิน 6 นาที แบบดัชนีประเมินระดับสมรรถภาพของการมีกิจวัตรประจำวันของดุ๊ก แบบประเมินอารมณ์เศร้า และแบบประเมินการรับรู้ภาวะเจ็บป่วย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกส์ การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียวแบบวัดซ้ำ การวิเคราะห์เนื้อหาด้วยวิธีอุปนัยและวิธีวิเคราะห์เนื้อหาด้วยวิธีนิรนัย ผลการศึกษา 1) ผลการวิเคราะห์สถานการณ์ พบปัญหาการกลับมารักษาซ้ำภายใน 1 ปี สูงถึงร้อยละ 35.8 และมีความต้องการพัฒนาเกี่ยวกับการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ 5 ด้าน คือ การฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจในชุมชนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน การส่งเสริมสมรรถนะของผู้ป่วยในการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ การพัฒนาศักยภาพเครือข่ายผู้ดูแลในชุมชน การดูแลต่อเนื่อง และการเชื่อมประสานการดูแลระหว่างโรงพยาบาลและชุมชน 2) ได้กระบวนการพัฒนา 4 ขั้นตอน ได้แก่ สร้างความตระหนักและความต้องการพัฒนา สร้างทีมการพัฒนาและบริหารจัดการ นำร่องการพัฒนาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตัวอย่าง และขยายแนวร่วมการพัฒนาไปยังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลอื่น 3) ผลลัพธ์การพัฒนา พบว่า 3.1 ได้เครือข่ายการดูแลที่เข้มแข็งในชุมชน มีสภาพแวดล้อม แนวปฏิบัติ และนวัตกรรมที่เอื้อต่อการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจในชุมชนที่ดีขึ้น 3.2 ผลลัพธ์ทางสุขภาพของผู้ป่วยดีขึ้น ได้แก่ 3.2.1 การกลับมารักษาซ้ำภายใน 4 เดือน ลดลงจากร้อยละ 35.8 เป็นร้อยละ 10 3.2.2 ภายหลังจำหน่ายจากโรงพยาบาลระยะ 1 สัปดาห์ 1 เดือน และ 4 เดือน ค่าเฉลี่ยระยะทางในการเดินใน 6 นาที และการรับรู้ภาวะเจ็บป่วยมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (F=51.458, p<.001; F=27.092, p<.001, ตามลำดับ) ผู้ป่วยทุกคนมีความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันเพิ่มขึ้น และไม่พบภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วย ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่ารูปแบบที่พัฒนาขึ้นทำให้เกิดการพัฒนาการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจสำหรับผู้ป่วยภายหลังกล้ามเนื้อหัวใจตายในชุมชนและผู้ป่วยมีภาวะสุขภาพที่ดีขึ้น