การศึกษาวิจัยเชิงวิเคราะห์สังเคราะห์สภาพปัญหาจากคำพิพากษาเกี่ยวกับคดีความผิดพลาดทางการแพทย์เพื่อนำไปสู่วิธีระงับข้อพิพาททางการแพทย์ที่เหมาะสมในประเทศไทย

Abstract

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาปัญหาเกี่ยวกับการระงับข้อพิพาททางการแพทย์ที่เหมาะสมในประเทศไทย ปัจจุบันปัญหาระหว่างสังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์ทางการแพทย์เป็นศาสตร์คนละศาสตร์ที่ต้องมาหาจุดร่วมกันที่จะหาทางออกเวลาเกิดข้อพิพาท คือ ข้อพิพาททางการแพทย์ ซึ่งแต่ละฝ่ายย่อมมีเหตุผลที่จะกล่าวอ้างว่าตนเองนั้นควรได้รับความยุติธรรมอย่างไรในกระบวนการพิสูจน์หรือทางออกของปัญหาเป็นอย่างไร จึงเป็นความน่าสนใจว่า ทางออกที่เหมาะสมสำหรับการระงับข้อพิพาททางการแพทย์ในประเทศไทยนั้นมีกระบวนการใดที่สามารถเป็นทางออกที่ดีได้ ส่วนวิธีการใดที่เหมาะสมที่สุดนั้นขึ้นอยู่กับสถานการณ์ต่างๆ ฉะนั้น จึงเป็นความน่าสนใจว่า วิธีการใดที่มีอยู่ในประเทศไทยนั้นควรพัฒนาหรือทำให้เกิดกระบวนการใดๆ เพิ่มเติมในการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับข้อพิพาททางการแพทย์ในประเทศไทยที่ส่งผลกระทบในปัจจุบันอย่างมาก จึงศึกษาแนวทางความรับผิดทางแพ่ง ทางอาญาและแนวทางการพิจารณาคดีต่างๆ ที่เกี่ยวกับแพทย์ วิธีการการระงับข้อพิพาทต่างๆ ตัวอย่างคดีทางการแพทย์ที่เกิดขึ้นในประเทศไทย นำไปสู่การศึกษาหาวิธีการระงับข้อพิพาทโดยวิธีการประชุมกลุ่มย่อย 5 พื้นที่ คือ พื้นที่ภาคเหนือ จังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัดขอนแก่น พื้นที่ภาคกลาง จังหวัดพิษณุโลก พื้นที่ภาคใต้ จังหวัดสงขลา และกรุงเทพมหานคร เป็นจำนวนพื้นที่ละ 2 ครั้ง และสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ทรงคุณวุฒิด้านการแพทย์และสาธารณสุข เช่น แพทย์ พยาบาลฯลฯ และผู้ที่เคยประกอบวิชาชีพทางการแพทย์ เป็นต้น ผู้ทรงคุณวุฒิด้านกฎหมาย เช่น ผู้พิพากษาหรืออดีตผู้พิพากษา ข้าราชการหรือพนักงานศาลยุติธรรม พนักงานอัยการหรืออดีตพนักงานอัยการ ข้าราชการหรือพนักงานของสำนักงานอัยการสูงสุด ตำรวจหรืออดีตตำรวจ ข้าราชการหรือพนักงานของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ อาจารย์คณะนิติศาสตร์ของมหาวิทยาลัยต่างๆ และทนายความ เป็นต้น ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบหรืออาจจะได้รับผลกระทบจากความผิดพลาดทางการแพทย์ จนได้แนวทางและความคิดเห็นที่มานำเสนอเป็นแนวทางการระงับข้อพิพาททางการแพทย์ที่เหมาะสมในประเทศไทย ซึ่งได้ดำเนินการจนเห็นว่ากระบวนการที่สำคัญในการระงับข้อพิพาททางการแพทย์ยังคงเป็นกระบวนการไกล่เกลี่ยที่ต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่องตามพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562 และควรมีมาตรการทางกฎหมายให้มีการตั้งคณะกรรมการพิจารณาข้อเท็จจริงก่อนฟ้องคดีและในชั้นศาล เพื่อช่วยให้การพิสูจน์ข้อเท็จจริงทางคดีทางการแพทย์นั้นเป็นสิ่งที่ยอมรับได้จากทุกฝ่ายมากขึ้น