การศึกษาสถานการณ์และพัฒนาระบบเพิ่มโอกาสการเข้าถึงบริการอุปกรณ์เครื่องช่วยความพิการรายบุคคลด้วยสาธารณสุขทางไกล (ระยะที่ 1)

Abstract

การศึกษาสถานการณ์และพัฒนาระบบเพิ่มโอกาสการเข้าถึงบริการอุปกรณ์เครื่องช่วยความพิการรายบุคคลด้วยสาธารณสุขทางไกล (ระยะที่1) นี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ โดยทำการสำรวจสถานการณ์การเข้าถึงอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นในประเทศไทยในปัจจุบัน ครอบคลุมทั้งระบบตั้งแต่การเข้าถึงบริการจนถึงการติดตามหลังได้รับอุปกรณ์ไปแล้ว ในประเด็นอุปทานของเครื่องช่วยความพิการรายบุคคล ระบบการให้บริการและการเข้าถึง ช่องว่างของระบบ ปัญหาอุปสรรคและโอกาสในการพัฒนา ตลอดจนความเป็นไปได้ในการนำระบบสาธารณสุขทางไกลมาใช้ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์เป็นแบบจำลองระบบ เพื่อเพิ่มโอกาสการเข้าถึงบริการให้มากขึ้น จากการศึกษาพบว่า อุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นสำหรับคนพิการทางการเคลื่อนไหวที่จะใช้ในการดำรงชีวิตได้จำเป็นจะต้องเป็นอุปกรณ์ประเภทที่สามารถปรับแต่งได้ เพื่อให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและการดำรงชีวิตของคนพิการแต่ละราย แต่พบว่า อุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็น ที่สนับสนุนโดย กองทุนหลักประกันสุขภาพทั้ง 3 กองทุน มีรายการรถนั่งคนพิการชนิดพับได้ทำด้วยโลหะแบบปรับไม่ได้ ซึ่งไม่เหมาะสมที่จะนำไปใช้กับคนพิการทางการเคลื่อนไหว ขณะเดียวกันมีอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นที่จะอำนวยความสะดวกกับคนพิการได้เป็นอย่างดี แต่ไม่สามารถเบิกจ่ายจากทั้ง 3 กองทุนได้ โดยในปัจจุบัน พบว่า รายการดังกล่าวสามารถเบิกจ่ายจากอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นมูลค่าสูงจากทางสถาบันสิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ อย่างไรก็ดีรายการเบิกจ่ายนี้ มีข้อจำกัดเนื่องจาก คนพิการต้องมารับอุปกรณ์จากสถาบันสิรินธรฯ หรือโรงพยาบาลเครือข่าย ซึ่งมีเฉพาะในพื้นที่การศึกษา 5 จังหวัดเท่านั้น อนึ่งการเบิกจ่ายอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นดังกล่าว จำเป็นต้องมีการวัดขนาด วัดองศา ปรับแต่งและฝึกทดลองใช้ เพื่อให้มั่นใจว่าคนพิการทางการเคลื่อนไหวได้รับอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นที่เหมาะกับคนพิการรายนั้นจริงๆ ทั้งนี้ต้องใช้ประสบการณ์และความรู้ในการให้บริการ ซึ่งการฝึกอบรมผู้ให้บริการและการให้บริการภายใต้ระบบสาธารณสุขทางไกลจะช่วยให้คนพิการทางการเคลื่อนไหวได้รับอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการประเภทรถเข็นที่เหมาะสมกับคนพิการแต่ละรายอย่างแท้จริงภายใต้ระบบซึ่งจะต้องพัฒนาต่อไปในการศึกษาระยะที่ 2