การออกแบบระบบบริการด้านยาและเวชภัณฑ์สำหรับผู้ป่วยมารับยาที่ร้านยาแผนปัจจุบันประเภท 1 ในพื้นที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

Abstract

โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบระบบบริการด้านยาสำหรับโครงการผู้ป่วยรับยาที่ร้านยาใกล้บ้านตามรูปแบบที่ 3 ของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในโครงการช่วยลดความแออัดในโรงพยาบาล โดยมุ่งเน้นการจัดการการเคลื่อนที่และการไหลของยาในระบบโซ่อุปทานด้านการดูแลสุขภาพภายนอกโรงพยาบาลตามมุมมองการออกแบบเชิงระบบโลจิสติกส์และโซ่อุปทานที่มีเป้าหมายแห่งความสำเร็จที่สำคัญ คือ การตอบสนองความต้องการของผู้ป่วยได้อย่างทันเวลา ด้วยต้นทุนการบริการที่ต่ำที่สุดและคุณภาพการบริการตามที่ผู้ป่วยระบุ โดยในงานวิจัยนี้พิจารณาปัจจัยในการออกแบบ 3 ปัจจัยที่สำคัญ ได้แก่ (1) การกำหนดร้านยาที่เหมาะสมกับการกระจายตัวของผู้ป่วย โดยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (2) การออกแบบปริมาณสินค้าคงคลังที่เหมาะสมของร้านยา และ (3) การนำเสนอรูปแบบการกระจายการขนส่งยา ภายใต้การให้บริการในรูปแบบที่ 3 ที่มุ่งเน้นให้ร้านยาเป็นผู้บริหารจัดการเพื่อเตรียมจ่ายยาให้กับผู้ป่วยตามใบสั่งยาที่ได้รับจากโรงพยาบาล ซึ่งโครงการนี้พิจารณาผู้ป่วยเรื้อรัง 4 กลุ่มโรคในพื้นที่อำเภอหาดใหญ่ ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหอบหืดและโรคจิตเวช จากฐานข้อมูลโรงพยาบาลหาดใหญ่ นอกจากนี้ได้ขยายขอบเขตการศึกษาด้านการกำหนดร้านยาที่เหมาะสมกับการกระจายตัวของประชากรกลุ่มเป้าหมายให้ครอบคลุมโครงการอื่นๆ ที่ดำเนินการโดย สปสช. ซึ่งประกอบด้วย 1) โครงการแจกชุดตรวจ Antigen Test Kit (ATK) 2) โครงการแจกถุงยางอนามัย และ 3) โครงการแจกยาคุมกำเนิด เพื่อให้เกิดประโยชน์ในการพัฒนาระบบกระจายยาและเวชภัณฑ์ผ่านหน่วยบริการร้านยา จากผลการวิจัยในโครงการนี้สามารถนำเสนอข้อเสนอแนะเชิงนโยบายเพื่อเป็นแนวทางการปฏิบัติงานสำหรับแต่ละภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในระบบโซ่อุปทานด้านการดูแลสุขภาพได้ รวมทั้งได้นำเสนอการประเมินต้นทุนการให้บริการของร้านยาในโครงการรับยาใกล้บ้านภายใต้รูปแบบที่ 3 สำหรับผู้ป่วยต่อราย