เภสัชพันธุศาสตร์ของยา 5-ฟลูออโรยูราซิลกับผลกระทบทางคลินิกในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักไทย

Abstract

ความสำคัญงานวิจัยชิ้นนี้คือ การเกิดความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีน Dihydropyrimidine Dehydrogenase (DPYD) มีความสัมพันธ์กับการเกิดพิษจากการใช้ยา 5-ฟลูออโรยูราซิล ร่วมกับการแสดงออกของ miRNA ที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมเอนไซม์ Dihydropyrimidine Dehydrogenase (DPD) ขั้นตอนการทดลอง : จีโนไปท์ของยีน DPYD จะถูกตรวจด้วยเทคนิค TaqMan real-time PCR ส่วนการแสดงออกของ miRNA จำนวน 48 ชนิด ตรวจด้วยเทคนิค miRNA array โดยข้อมูลทางคลินิกและการเกิดพิษทางโลหิตวิทยาจะวิเคราะห์ที่ cycle 1 และ cycle 2 ของการได้รับยา 5-ฟลูออโรยูราซิลในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักไทย ผลการทดลอง : ตัวอย่างเก็บแบบ Retrospective study จำนวน 75 ราย ได้รับการตรวจวิเคราะห์การเกิดความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีน DPYD ทั้งหมด 5 สนิปส์ พบว่า ผู้ป่วยที่มียีน homozygous variant DPYD*9A, 85A>G (G/G) ทั้งหมดร้อยละ 100 (2/2 คน) จะเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโทรฟิวต่ำทั้งแบบเกรด 1-4 และเกรด 3-4 ที่ cycle ที่ 1 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P=0.003, P<0.001 ตามลำดับ) อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่มียีน DPYD *5, 1627A>G แบบ homozygous variant GG พบว่า จะไม่เกิดภาวะเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโทรฟิวต่ำทั้งแบบเกรด 1-4 ที่ cycle ที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P=0.02) สำหรับตัวอย่างเก็บแบบ Prospective study ได้ทำการตรวจการแสดงออกของ miRNA จำนวน 16 ราย พบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กับการเกิดความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีน DPYD ทั้ง 5 SNPs อย่างไรก็ตาม พบแนวโน้มว่า มีการแสดงออก upregulated and downregulated ของ miRNA ระหว่างกลุ่มยีน DPYD*9A, 85A>G homozygous and heterozygous variants กับกลุ่ม wild-type พบว่า miRNA 1 ตัว ที่แสดงออกแบบ overexpressed miRNA และ miRNA 11 ตัว ที่แสดงออกแบบ downregulated miRNAs อย่างไรก็ตามไม่พบความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในการแสดงออกของ miRNA ระหว่างกลุ่มยีน homozygous and heterozygous variants กับกลุ่ม wild-type ดังนั้น ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักไทยที่กำลังจะใช้ยา 5-ฟลูออโรยูราซิลควรจะได้รับการตรวจการเกิดความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีน DPYD*9A, 85A>G เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดพิษจากการได้รับยา