การลดจำนวนผู้ป่วยโรคไข้หูดับในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยหลักการสุขภาพหนึ่งเดียว

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาศึกษาข้อมูลทางระบาดวิทยาของการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส ทั้งในสุกรและคน เพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมในการลดจำนวนผู้ป่วยด้วยเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิสในเขตจังหวัดเชียงใหม่อย่างยั่งยืน โดยทำการเก็บตัวอย่างทอนซิลสวอป จากสุกรแม่พันธุ์และสุกรขุนในฟาร์มสุกร เนื้อจากโรงฆ่าสุกรและเนื้อสุกรที่ขายในตลาดสดและซุปเปอร์มาเก็ต ในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อตรวจหาเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิสด้วยการเพาะเชื้อ รวมทั้งศึกษาพื้นฐานอาชีพ ความรู้ อายุ เพศ ทัศนคติ และพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ ที่มีผลต่อการเกิดโรคในผู้ป่วยที่ติดเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส จำนวน 35 ราย จากผลการศึกษาพบว่า พบเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิสในสุกรพันธุ์ 13 ฟาร์มจาก 43 ฟาร์ม (ร้อยละ 30.23) พบเชื้อในสุกรขุน 57 ฟาร์มจาก 111 ฟาร์ม (ร้อยละ 51.35) พบเชื้อในเนื้อจากโรงฆ่าสุกร 26 ตัวอย่างจาก 119 ตัวอย่าง (ร้อยละ 21.85) และพบเชื้อในตลาดสดและซุปเปอร์มาเก็ต 5 ตัวอย่างจาก 50 ตัวอย่าง (ร้อยละ 10.00) ตัวอย่างในฟาร์มสุกร ไม่พบเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส ไทป์ 2 ในขณะที่ตัวอย่างเนื้อจากโรงฆ่าสุกรและตลาดสด พบเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส ไทป์ 2 แห่งละ 1 ตัวอย่าง กลุ่มยีนก่อโรคที่พบ ได้แก่ gdh+,arcA+,mrp+,thrA+และ sly+ ในขณะเดียวกันการศึกษาในผู้ป่วยพบว่า เป็นชายมากกว่าเพศหญิง ส่วนใหญ่มีโรคประจำตัว หรือดื่มสุราเป็นประจำ ทั้งหมดมีการบริโภคเนื้อสุกรดิบ หรือไม่มั่นใจว่าสุก ก่อนแสดงอาการ ผู้ป่วยมีอาการหูดับ 9 ราย (ร้อยละ 27.71) ซึ่งเมื่อติดตามผลการรักษาพบว่า ผู้ป่วยที่มีอาการหูดับ จะมีอาการหูดับถาวร การศึกษานี้บ่งชี้ว่า ถึงแม้ว่าสุกรจะเป็นแหล่งของเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส ที่สำคัญ และเชื้อสามารถส่งถ่ายมายังคนได้โดยการปนเปื้อนผ่านกระบวนการฆ่าและชำแหละ แต่การเกิดโรคในคนได้นั้นยังขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการบริโภคของคนเป็นหลัก