บทคัดย่อ
สาเหตุของการเกิดโรคอุจจาระร่วงในเด็กอายุต่ำกว่า 5ปีของจังหวัดตรังการศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้และพฤติกรรมของมารดาหรือผู้เลี้ยงดูเด็กเกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วง ศึกษาบทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ด้านการป้องกันและควบคุมโรคอุจจาระร่วง และศึกษาบทบาทของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขประจำสถานีอนามัย โดยการสัมภาษณ์มารดาหรือผู้เลี้ยงดูเด็ก จำนวน 87 ตัวอย่าง และสัมภาษณ์แบบเจาะลึกในกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 12 ตัวอย่าง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขประจำสถานีอนามัยจำนวน 12 ตัวอย่าง จากการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างที่เป็นมารดาหรือผู้เลี้ยงดูเด็กมีความรู้ในระดับปานกลาง ความรู้ที่ยังมีปัญหาคือการใช้ผงน้ำตาลเกลือแร่ (ORS) ส่วนใหญ่ยังไม่ทราบข้อจำกัดในการใช้รวมทั้งการที่ต้องดื่มผงน้ำตาลเกลือแร่ที่ผสมแล้วให้หมดภายใน 24 ชั่วโมง พฤติกรรมการป้องกันโรคอุจจาระร่วงของกลุ่มตัวอย่างการทำความสะอาดเต้านมของมารดาก่อนให้นมบุตรประมาณครึ่งหนึ่งทำความสะอาดบางครั้ง การทำความสะอาดมือหลังจากเข้าส้วมของมารดามีร้อยละ 52.9 ที่ล้างมือด้วยน้ำธรรมดา สำหรับน้ำดื่ม น้ำใช้ ส่วนใหญ่ใช้น้ำจากบ่อน้ำตื้นที่ไม่ผ่านขบวนการบำบัดก่อนนำมาบริโภคซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดโรค สำหรับกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน บทบาทส่วนใหญ่เป็นไปตามแนวทางที่สำนักงานคณะกรรมการสาธารณสุขมูลฐานกำหนดไว้