บทคัดย่อ
โครงการศึกษาความพึงพอใจและความต้องการของประชาชนต่อศูนย์บริการสาธารณสุขและโรงพยาบาลชุมชน ในสังกัดกรุงเทพมหานครการศึกษาครั้งนี้ ทำการเก็บข้อมูล ในระหว่างเดือนธันวาคม 2537-มกราคม 2538 โดยได้สอบถามประชาชน ที่อยู่อาศัยในบริเวณพื้นที่รับผิดชอบ ของศูนย์บริการสาธารณสุขและโรงพยาบาลชุมชน ที่เป็นเป้าหมายในการศึกษา และได้จำนวนตัวอย่างที่รู้จัก ศูนย์ฯ ทั้งสิ้น 785 ราย แยกเป็นผู้ที่เคยไปใช้บริการที่ศูนย์ฯ 419 ราย และผู้ที่ไม่เคยไปใช้บริการที่ศูนย์ฯ เลย 366 ราย การศึกษาถึงลักษณะทางประชากร เศรษฐกิจ และสังคม ของผู้ที่เป็นตัวอย่าง พบว่า ประชาชนส่วนใหญ่ มีอายุอยู่ในระหว่าง 30-49 ปีขึ้นไป มีการศึกษาน้อย อาชีพรับจ้าง และเป็นแม่บ้าน มีที่พักอาศัยอยู่ในชุมชนน้อยกว่า 6 ปี ผู้ที่เคยไปใช้บริการที่ศูนย์ฯ รายได้โดยเฉลี่ยต่ำกว่าผู้ที่ไม่เคยไปใช้บริการที่ศูนย์ ผู้ที่เคยไปใช้บริการส่วนใหญ่ เป็นผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว ส่วนพฤติกรรมอนามัย ที่เกี่ยวกับแบบแผนการเจ็บป่วยนั้น พบว่า เวลาเจ็บป่วยเล็กน้อย จะไปซื้อหายามากินเอง เวลาเจ็บป่วยรุนแรง หรือมีอุบัติเหตุเกิดขึ้น จะไปหาหมอที่โรงพยาบาล ไม่ว่าจะเป็นของรัฐบาล หรือเอกชนที่อยู่ใกล้ และสะดวกในการเดินทาง สำหรับในด้านความพึงพอใจของประชาชนต่อศูนย์ฯ และโรงพยาบาลชุมชนนั้น พบว่า ผู้ที่เคยไปใช้บริการ มีความพึงพอใจกับบริการต่างๆ ที่ได้รับค่อนข้างมาก โดยเฉพาะการให้บริการแบบรักษาฟรี ประชาชนที่เคยไปใช้บริการที่ศูนย์ฯ มากกว่าครึ่งทราบกิจกรรมต่างๆ ที่ทางศูนย์ฯ มีไว้บริการ บริการที่เคยไปใช้มากสูงสุดสามอันดับแรกคือ การรักษาโรคโดยทั่วไป การมีพยาบาลเยี่ยมบ้านมาแนะนำเกี่ยวกับสุขภาพอนามัย และการฉีดวัคซีนป้องกันโรคต่างๆ ประชาชนที่เคยไปใช้บริการ มีความพึงพอใจกับบริการที่ได้รับ เป็นอย่างมาก ส่วนลักษณะการให้บริการต่างๆ ของศูนย์ฯ พบว่า ส่วนใหญ่เห็นด้วยกับการให้บริการในแต่ละเรื่อง นอกจากนั้น ยังมีความต้องการที่จะให้ศูนย์ฯ เปิดนอกเวลาราชการอีกด้วย สำหรับในเรื่องของรูปแบบของศูนย์ฯ ที่ประชาชนต้องการ พบว่า ต้องการรูปแบบที่เป็นโรงพยาบาลชุมชนมากที่สุด รองลงมาได้แก่ ศูนย์ฯ ที่มีลักษณะเป็นศูนย์บริการขนาดเล็กในชุมชน อย่างไรก็ตาม ในการศึกษาพบว่า ประชาชนเป็นจำนวนมาก ยังมีความต้องการและเห็นว่า จำเป็นต้องมีศูนย์บริการสาธารณสุขอยู่ เพราะคิดว่า เป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อผู้ที่ด้อยโอกาส
