ทะเบียนผู้ป่วยมะเร็งเด็ก ระยะที่ 1 : ระบาดวิทยาและการดำเนินโรค

Abstract

โครงการวิจัยมะเร็งเด็ก ได้ทําทะเบียนผู้ป่วยมะเร็งเด็กทุกชนิดโดยลงทะเบียนครอบคลุมผู้ป่วยมะเร็งทุกรายที่มีภูมิลําเนาในประเทศไทย การทราบชนิดและอุบัติการณ์ของโรคมะเร็งเด็กจะเป็นข้อมูลที่สําคัญในการวางแผนการศึกษาและการรักษาผู้ป่วยต่อไป วัตถุประสงค์เพื่ออธิบายลักษณะและอุบัติการณ์ของผู้ป่วยมะเร็งเด็กในประเทศไทย รูปแบบการศึกษาเป็นการศึกษาเชิงพรรณนา วิธีการศึกษาผู้ป่วยเด็กที่มีอายุตั้งแต่แรกเกิดถึง 15 ปี ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งในเด็กทุกชนิดในประเทศไทย โดยได้รับการวินิจฉัยระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2546 ถึง 31 ธันวาคม 2546 รวบรวมจากสถาบันโรงพยาบาลจํานวน 20 สถาบัน ที่ดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งเด็ก ลงข้อมูลในฐานข้อมูลแห่งชาติ โดยการนําข้อมูลเข้าสู่ระบบฐานข้อมูลออนไลน์ 2 ครั้ง (double entry) ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโดยคณะกรรมการทางวิชาการ (reviewer committee) การวัดผล : อธิบายลักษณะของผู้ป่วยมะเร็งเด็กในเด็กทุกชนิดเป็นจํานวนและร้อยละ ส่วนการหาอุบัติการณ์จะคํานึงถึงมะเร็งรายใหม่แต่ละชนิดและได้ปรับช่วงอายุตามมาตรฐานประชากรโลกต่อปีต่อประชากรเด็กหนึ่งล้านคน ผลการศึกษาพบผู้ป่วยมะเร็งในเด็กทุกชนิดจํานวน 999 คน ร้อยละ 94.0 ได้รับการวินิจฉัยโดยมีผลทางพยาธิวิทยายืนยันไม่มีผู้ป่วยรายใดที่ได้รับการวินิจฉัยจากใบมรณะบัตร จากผลการศึกษาพบว่ามีผู้ป่วยชายทั้งหมด 566 คน (ร้อยละ 56.6) เพศหญิงจํานวน 433 คน (ร้อยละ 43.3 ) อัตราส่วนชายต่อหญิง เท่ากับ 1.3 ต่อ 1 โดยมีผู้ป่วยในช่วงอายุ น้อยกว่า 1 ปี 1-4 ปี 5-9 ปี และ 10-14 ปี คือ 80 คน (ร้อยละ 8.0) 361 คน (ร้อยละ36.1) 282 คน (ร้อยละ28.2) 276 คน (ร้อยละ 27.6) ตามลําดับ โดยอายุขณะได้รับการวินิจฉัยมีมัธยฐาน 5.6 ปี อุบัติการณ์โดยรวม 79.7 ต่อประชากรเด็กหนึ่งล้านคน ส่วนชนิดของโรคมะเร็งเด็กพบ leukemia มากที่สุด จํานวน 529 คน (ร้อยละ 53) โดยพบเพศชาย 282 คน (ร้อยละ28.2) และเพศหญิง 247 คน (ร้อยละ 24.7) อุบัติการณ์ของ leukemia คือ 43.7 และ 41.5 ต่อประชากรเด็กหนึ่งล้านคน ในเพศชายและหญิงตามลําดับ รองลงมาคือมะเร็งระบบประสาทส่วนกลาง (CNS) จํานวน 102 คน (ร้อยละ 10.2) อุบัติการณ์ คือ 7.6 ส่วนลําดับที่ 3 คือ lymphoma จํานวน 90 คน (ร้อยละ 9.0) อุบัติการณ์ คือ 6.4 มะเร็งที่พบน้อยได้แก่ neuroblastoma (ASR 4.6) retinoblastoma (ASR 4.2) Soft tissue (ASR 3.6) ส่วนมะเร็งที่พบอุบัติการณ์ใกล้เคียงกันคือ มะเร็งไต (ASR 2.6) มะเร็งกระดูก (ASR 2.4) hepatic tumor (ASR 2.4) และ germ cell tumor (ASR 2.3) ในผู้ป่วย leukemia พบ ALL มากที่สุด (ASR 31.8) รองลงมา คือ ANLL (ASR 9.2) โดยอัตราส่วนของ ALL:ANLL เป็น 3.3:1 สรุปผลการศึกษา : ผู้ป่วยมะเร็งในเด็กในประเทศไทยที่พบบ่อยที่สุดคือ leukemia โดยเฉพาะ ALL รองลงไป ได้แก่ มะเร็งของระบบประสาทส่วนกลางและ lymphoma โดยพบอุบัติการณ์ทั้งสองเพศ 79.7 ต่อประชากรเด็กล้านคนต่อปี พบมะเร็งในเพศชายบ่อยกว่าเพศหญิง อุบัติการณ์โดยรวมต่ำกว่าอุบัติการณ์ในประเทศทางตะวันตก