การพัฒนาฐานข้อมูลเพื่อส่งเสริมการวิจัยผลลัพธ์ทางสุขภาพ

Abstract

วัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมฐานข้อมูลระบบบริการสุขภาพ และประเมินศักยภาพของฐานข้อมูลต่อการนำไปใช้วิจัยเพื่อประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพ (health outcomes research) ความเป็นธรรมทางสุขภาพเป็นผลลัพธ์ที่สำคัญอย่างหนึ่ง ระเบียบวิธีวิจัย ทบทวนวรรณกรรมในและต่างประเทศ ทบทวนฐานข้อมูลสุขภาพในประเทศไทย และประเมินความเป็นไปได้ของการใช้ฐานข้อมูลข้อมูลทุติยภูมิในการวิจัยผลลัพธ์ทางสุขภาพ ผลการศึกษาการพัฒนาฐานข้อมูลประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพในต่างประเทศให้ความสําคัญกับการพัฒนาแฟ้มเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ แต่วางเป้าหมายประสบผลสำเร็จอีกนานถึง 10 ปี ข้างหน้าแสดงถึงความยากของการพัฒนาประเทศที่มีระบบบริการสุขภาพแห่งชาติมีความครอบคลุมของข้อมูลสุขภาพเพื่อประเมินผลลัพธ์มากกว่าประเทศที่เจริญทางเทคโนโลยีสารสนเทศทัดเทียมกันแต่ไม่มีระบบนี้ ฐานข้อมูลเพื่อการบริหารระบบหลักประกันสุขภาพจึงเป็นแหล่งข้อมูลสําคัญสําหรับประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพ สถานการณ์ในประเทศไทยหลังมีระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้า มีระบบข้อมูลสุขภาพที่ครอบคลุมประชาชนไทยทุกคน การส่งข้อมูลผ่านสำนักงานกลางสารสนเทศบริการสุขภาพ ทําให้การรวบรวมข้อมูลรวดเร็วขึ้น แต่คุณภาพของข้อมูลเพื่อนําไปสู่การประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพยังไม่ดีนักและยังมีข้อมูลสําคัญไม่เพียงพอต่อการประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพ การเชื่อมข้อมูลระหว่างสถานพยาบาลระดับปฐมภูมิและระดับโรงพยาบาลภายในจังหวัด เป็นเวลาต่อเนื่องกันหลายปีทําให้สามารถประเมินอัตราการเข้าถึงบริการแต่ละระดับเปรียบเทียบระหว่างประชาชนในหลักประกันสุขภาพต่างชนิดกัน หรือเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มโรคที่แตกต่างกัน นอกจากนั้นยังใช้ติดตามสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงสถานะสุขภาพ ว่ามีโรคแทรกซ้อนเพิ่มขึ้นมากน้อยเพียงใด สรุปและข้อเสนอแนะฐานข้อมูลในประเทศไทยควรมีการพัฒนามาตรฐานให้ครอบคลุมถึงระดับบริการขั้นปฐมภูมิและควรพัฒนาชุดข้อมูลมาตรฐานให้สามารถสะท้อนผลลัพธ์ทางสุขภาพที่สําคัญ