การพัฒนาต้นแบบระบบการดูแลประคับประคองผู้ป่วยระยะสุดท้ายโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด

Abstract

การศึกษาการพัฒนาต้นแบบระบบการดูแลแบบประคับประคองสำหรับผู้ป่วยระยะสุดท้ายโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด ดำเนินการระหว่างเดือนมกราคม - กันยายน พ.ศ. 2550 เพื่อศึกษาและพัฒนาระบบการบริการผู้ป่วยระยะสุดท้ายต่อเนื่องจากโรงพยาบาลถึงชุมชนโดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วม 3 ขั้นตอน คือ ขั้นเตรียมการ ขั้นการจัดทำแผนการมีส่วนร่วม และขั้นการนำแผนไปสู่การปฏิบัติ เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์ การศึกษาพบว่ามีการใช้เทคนิคการมีส่วนร่วมแบบปรึกษาหารือผ่านการประชุมกลุ่มย่อย มีการกำหนดนโยบาย การจัดตั้งศูนย์การดูแลประคับประคอง และกำหนดทีมดูแลผู้ป่วยร่วมกันระหว่างเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลศูนย์สุขภาพชุมชน อาสาสมัครดูแลผู้ป่วย และญาติผู้ป่วย จากผู้ป่วย 91 ราย เป็นผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย 35 ราย การให้บริการของศูนย์ที่มากที่สุดคือ การสาธิตและให้ญาติฝึกปฏิบัติในการดูแลผู้ป่วยที่บ้าน และเจ้าหน้าที่ไปร่วมงานฌาปนกิจผู้ป่วย 18 ราย การพัฒนาต้นแบบนี้ดำเนินการตามหลักการมีส่วนร่วม 4 ประการคือ เริ่มแต่เนิ่นๆ คนกลาง ความจริงใจ และความเหมาะสม การวิเคราะห์สถานการณ์พบว่าการดำเนินงานของศูนย์บริการมีจุดแข็ง คือ มีนโยบายชัดเจน มีการสื่อสารที่ดี จุดอ่อน คือ ระบบงบประมาณไม่เอื้อต่อการจัดระบบบริการ โอกาสพัฒนา คือ การมีบัญญัติเรื่องการมีส่วนร่วมในรัฐธรรมนูญและนโยบายกระทรวงสาธารณสุข และภาวะคุกคาม คือ การถ่ายโอนสู่ท้องถิ่น