มะเร็งเซลล์บุผิวเยื่อหุ้มปอด การวินิจฉัยทางพยาธิวิทยาที่แม่นยำ

Abstract

ในบทความนี้ ผู้นิพนธ์เสนอชื่อ มะเร็งเซลล์บุผิวเยื่อหุ้มปอด ตามศัพท์ malignant pleural mesothelioma.อนึ่งชื่อ mesothelioma ที่นิยมเรียกกันนั้นฟังดูคล้ายโรคเนื้องอกธรรมดา แต่องค์การอนามัยโลกจัดเนื้องอกชนิดนี้เป็นมะเร็ง ซึ่งมักเป็นชนิดแผ่กว้างหรือแผ่กระจาย diffuse malignant mesotheliomae ชนิดที่เป็นก้อนเฉพาะที่ (localized malignant mesothelioma)พบได้บ้างในประเทศไทย สมชัย บวรกิตติและคณะ ได้รายงานรายที่เป็นก้อนเฉพาะที่ เมื่อ พ.ศ. 2512 และรายที่เป็นชนิดแผ่กว้าง เมื่อ พ.ศ. 2517 มะเร็งเยื่อหุ้มปอดชนิดนี้พบน้อยมากในคนไทย และแม้จะมีหลักฐานจากต่างประเทศว่าสัมพันธ์กับการสัมผัสแร่ใยหิน (แอสเบสทอส) ซึ่งมีใช้อย่างแพร่หลายในประเทศไทย แต่ไม่พบประวัติดังกล่าวในรายงานผู้ป่วยคนไทยเลย มะเร็งเซลล์บุผิวเยื่อหุ้มปอดนี้จำแนกได้ 4 ชนิด คือ epithelioid, sarcomatoid, desmoplastic และ biphasic การวินิจฉัยทางพยาธิวิทยาสำหรับเนื้องอกชนิดนี้ยังเป็นปัญหามากในทางปฏิบัติ โดยมีปัญหา ดังนี้ 1. การวินิจฉัยแยกโรคระหว่างมะเร็งเซลล์บุผิวเยื่อหุ้มปอดชนิดคล้ายเยื่อบุ (malignant epithelioid mesothelioma หรือ MEM)กับมะเร็งชนิดต่อม (adenocarcinoma) 2. การวินิจฉัยแยกโรคระหว่าง sarcomatoid mesothelioma กับ primary pulmonary and mediastinal synovial sarcoma 3. ปัญหาทาง cytology (กลลวิทยา)