บทคัดย่อ
การส่งเสริมพัฒนางานภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ ทั้งการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือกของไทยเรา แม้จะดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องมากกว่า 20 ปี จนมีแผนยุทธศาสตร์ชาติการพัฒนาภูมิปัญญาไทสุขภาพวิถีไท พ.ศ.2550-2554 ที่ถือเป็นเป้าหมายร่วมของคนทำงาน แต่หากให้ประเมินก็ยังไม่สามารถที่จะทำให้งานด้านนี้ได้รับการยอมรับและมีที่ยืนอยู่ในสังคมได้อย่างเท่าเทียมกับระบบการแพทย์แผนปัจจุบัน ทั้งนี้ด้วยข้อจำกัดหลาย ๆ ด้าน ทั้งด้านกฎหมาย งบประมาณ กำลังคน
การขับเคลื่อนสังคมโดยกระบวนการ “สมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น” จึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะทำให้หลายภาคส่วนได้เข้ามาร่วมกันขับเคลื่อนงานภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ
คณะกรรมการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพแห่งชาติ ที่มีนายแพทย์วิชัย โชควิวัฒน เป็นประธานกรรมการ ได้เห็นพ้องกับคณะอนุกรรมการจัดการประชุมวิชาการประจำปี การแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือกแห่งชาติ ครั้งที่ 6 ที่มีนายแพทย์สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ เป็นประธานอนุกรรมการ จึงได้พัฒนากระบวนการ “สมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น” ตามพระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาเป็นเครื่องมือในการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพในเรื่องนี้ โดยได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็นว่าด้วยการขับเคลื่อนภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือก ขึ้นมารับผิดชอบในการดำเนินงาน โดยได้รับเกียรติจากนายแพทย์เปรม ชินวันทนานนท์ เป็นประธานอนุกรรมการ มีสถาบันสุขภาพวิถีไทย ภายใต้สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข เป็นหน่วยเลขานุการ ดำเนินการจัดสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็นร่วมกับการประชุมวิชาการประจำปี ในงานมหกรรสมุนไพรแห่งชาติครั้งที่ 6 ระหว่างวันที่ 3-4 กันยายน 2552 จนมีฉันทามติร่วมกัน จำนวน 5 เรื่อง และเพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนสังคมในวงกว้างมากยิ่งขึ้น จึงได้บูรณาการมติทั้ง 5 เรื่องเสนอต่อเวทีสมัชชาสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 2 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 16-18 ธันวาคม 2552 และสมาชิกสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ได้มีฉันทามติร่วมกันเป็นมติ 7 ในที่สุด
นับเป็นเวลาครบรอบ 1 ปี ที่สถาบันสุขภาพวิถีไทย ทำหน้าที่เป็นกงล้อขับเคลื่อนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 2 มติ 7 ที่ว่าด้วยการพัฒนางานด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือก ด้วยการยึดหลักการดำเนินการแบบมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน จนเกิดสิ่งดีดีตามมา สมควรที่จะบันทึกไว้เป็นบทเรียนเพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่องพร้อมทั้งเป็นเครื่องชูกำลังใจให้กับคนทำงานทุกคน
