การบริหารงบประมาณของกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น(ตำบล)ของจังหวัดพิจิตร ปี 2551

Abstract

การวิจัยเรื่อง “การบริหารงบประมาณของกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น (ตำบล) ของจังหวัดพิจิตร ปี 2551” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ด้านงบประมาณ บทบาทของคณะกรรมการกองทุนฯ ในการบริหารจัดการงบประมาณ และการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ระบบการติดตามควบคุมกำกับและประเมินผลของกองทุนฯ และความสอดคล้องของกิจกรรมที่ดำเนินการกับวัตถุประสงค์ของกองทุนฯ โดยทำการศึกษาจากกองทุนฯ นำร่องของจังหวัดพิจิตร จำนวน 16 แห่ง ใช้ระยะเวลาในการศึกษาตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2551 ถึง 31 พฤษภาคม 2552 ผลการศึกษาพบว่า ด้านระบบการบริหารจัดการงบประมาณ แหล่งงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ทำการศึกษาในส่วนรายได้จากการจัดเก็บเองมีแนวโน้มลดลง งบประมาณอุดหนุนทั่วไปจากรัฐบาลมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น งบอุดหนุนเฉพาะกิจมีแนวโน้มลดลงเล็กน้อย ส่วนรายได้อื่นค่อนข้างคงที่ งบประมาณที่ท้องถิ่นจัดสรรเพื่อการดำเนินงานด้านสาธารณสุขเมื่อเปรียบเทียบกับงบประมาณทั้งหมดในปีนั้นมีแนวโน้มสูงขึ้น สัดส่วนงบประมาณของกองทุนฯ ในส่วนของเงินที่ได้รับจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มีแนวโน้มที่ลดลง ส่วนเงินที่ท้องถิ่นสมทบนั้นมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ส่วนเงินสมทบจากชุมชนและอื่นๆ นั้นเริ่มมีมากขึ้น การจัดสรรงบประมาณของกองทุนฯ จัดสรรให้กิจกรรมรวมของทุกกลุ่มอายุมากที่สุด รองลงมาคือ กลุ่มอายุ อายุ 25 ปีขึ้นไป กลุ่มอายุ 6-25 ปี ผู้พิการ กลุ่มเด็ก 0-6 ปี และกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ตามลำดับ สัดส่วนการใช้งบประมาณในแต่ละประเภทกิจกรรมของกองทุนฯ มีการใช้จ่ายในหมวดซื้อบริการสุขภาพตามชุดสิทธิประโยชน์มากที่สุด รองลงมาคือ หมวดสร้างเสริมสุขภาพโดยประชาชน./และชุมชนท้องถิ่น หมวดสนับสนุนงบประมาณแก่หน่วยบริการสาธารณสุข และหมวดบริหารจัดการกองทุนฯและพัฒนาระบบบริหารจัดการ ตามลำดับ ด้านระดับการปฏิบัติงานตามความเห็นคิดเห็นของคณะกรรมการบริหารกองทุนฯ หลักประกันสุขภาพพบว่า อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 44.70 รองลงมาคือปฏิบัติได้ดี ร้อยละ 34.85 และยังปฏิบัติได้น้อย ร้อยละ 20.45 เมื่อทำการทดสอบความความแตกต่างการปฏิบัติของแต่ละท้องถิ่น พบว่าต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ส่วนการปฏิบัติงานของคณะกรรมการในแต่ละตำแหน่งที่ต่างกัน พบว่าไม่แตกต่างกันในทางสถิติ ตำบลที่มีการจัดทำยุทธศาสตร์สุขภาพนั้นมีเพียงแห่งเดียวคือ ท่าเยี่ยม อำเภอสากเหล็ก การได้มาซึ่งแผนงาน/โครงการนั้น ส่วนใหญ่ได้จากการทำประชาคมหมู่บ้านและตำบล รองลงมาจะเป็นการเสนอแผนงานโครงการโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และจากอบต.เองมีบ้างเล็กน้อยที่โครงการถูกเสนอโดยองค์กรในชุมชนหรือภาคีอื่นๆ และทำการอนุมัติโดยที่ประชุมของคณะกรรมการบริหารกองทุนฯ ส่วนที่ยังมีการดำเนินการน้อยคือเรื่องการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนทราบถึงกิจกรรมของกองทุนฯ และการประเมินผลงานที่ได้อนุมัติให้บุคคลหรือกลุ่มชมรมต่างๆ ไปดำเนินการ