การวิจัยศึกษาต้นทุนบริการของโรงเรียนแพทย์ :เรื่องประสิทธิภาพทางเทคนิคและปัจจัยที่กำหนดประสิทธิภาพทางเทคนิคของโรงพยาบาลศูนย์ในประเทศไทย

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพทางเทคนิคและปัจจัยที่กำหนดประสิทธิภาพทางเทคนิคของโรงพยาบาลระดับมหาวิทยาลัย 7 แห่ง โรงพยาบาลศูนย์ 24 แห่ง และโรงพยาบาลทั่วไปของกระทรวงสาธารณสุขในประเทศไทยโดยใช้ข้อมูลของโรงพยาบาลทั้งหมด 74 แห่งในปีพ.ศ. 2552 ขั้นแรกการวัดประสิทธิภาพทางเทคนิคโดยการวิเคราะห์แบบ Data Envelopment Analysis ผลการวิเคราะห์พบว่ามี 53 โรงพยาบาลจาก 74 โรงพยาบาลที่มีค่าประสิทธิภาพทางเทคนิคที่แท้จริงสูงสุดคิดเป็น 71.62% ของ โรงพยาบาลทั้งหมดที่ศึกษาเมื่อเรียงลำดับเปอร์เซ็นต์โรงพยาบาลที่มีค่าประสิทธิภาพทางเทคนิคที่แท้จริงจากมากไปน้อยพบว่าโรงพยาบาลระดับมหาวิทยาลัยมีค่าเปอร์เซ็นต์ประสิทธิภาพทางเทคนิคที่แท้จริงสูงที่สุดใน 3 กลุ่ม และสูงกว่าโรงพยาบาลศูนย์โรงพยาบาลทั่วไปตามลำดับ (85.7%, 83.3%, and 62.8%) ในขณะที่เปอร์เซ็นต์ประสิทธิภาพทางขนาดเรียงลำดับจากมากไปน้อยพบว่าโรงพยาบาลศูนย์โรงพยาบาลระดับมหาวิทยาลัย และโรงพยาบาลทั่วไป ตามลำดับ (75.0%, 71.4%, and 44.2%) ขั้นที่สองการศึกษาปัจจัยที่กำหนดประสิทธิภาพทางเทคนิคของโรงพยาบาลทั้ง 3 กลุ่มโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์สมการถดถอยแบบ ordinary least square estimation พบว่าอัตราส่วนจำนวนเตียงต่อแพทย์จำนวนแพทย์ และอัตราส่วนพยาบาลต่อแพทย์ทั้ง 3 ปัจจัยมีผลต่อค่าประสิทธิภาพที่แท้จริงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติโดยปัจจัยที่มีผลในทางบวกต่อค่าประสิทธิภาพที่แท้จริงมากที่สุดคืออัตราส่วนจำนวนเตียงต่อแพทย์แต่ปัจจัยที่มีผลในทางลบต่อค่าประสิทธิภาพที่แท้จริงคือ อัตราส่วนพยาบาลต่อแพทย์ในขณะที่ปัจจัยมีผลต่อค่าประสิทธิภาพทางขนาดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติคือ จำนวนครั้งของผู้ป่วยในคูณค่ามัธยฐานของน้ำหนักสัมพัทธ์ของกลุ่มวินิจฉัยโรคร่วม