บทคัดย่อ
การพัฒนาระบบสาธารณสุขในประเทศไทย ได้ดำเนินการมาอย่างมีประสิทธิภาพ จนเป็นตัวอย่างของโลกดังปรากฏในหนังสือ “Good health at low cost 25 years on what makes a successful health system?” โดย Dina Balabanova, Martin Mckee, และ Ann Mills แต่การพัฒนายังดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในมิติของการพัฒนาสังคมด้านเศรษฐกิจและการเมืองการปกครอง อันส่งผลให้การพัฒนาระบบสาธารณสุข เกิดการคิดค้นนวัตกรรมทางสังคม เพื่อเติมเต็มและต่อยอดระบบสาธารณสุข ได้สอดคล้องกับข้อตกลงที่เกิดขึ้นเมื่อปี 1978 ณ เมืองอัลมาอัตตา ซึ่งเน้นเรื่องสิทธิประชาชน การลดช่องว่างของสังคม และความแตกต่างทางเพศ ดังนั้น งานวิจัยชิ้นนี้จึงเป็นงานที่คณะนักวิจัยจากภาควิชาสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์ ตระหนักถึงความสำคัญและได้ปรับใช้ระเบียบวิธีวิจัยทางคุณภาพซึ่งเป็นระเบียบวิธีวิจัยที่มีพัฒนาการมากกว่า 20 ปี จากผู้เชี่ยวชาญด้านชุมชนจากมหาวิทยาลัยในประเทศสหรัฐอเมริกา ภาควิชาสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์ ของคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา ซึ่งเป็นพันธมิตรของภาควิชาสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์ มหิดล ซึ่งได้ร่วมมือกันออกแบบการใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบ CBPR ในครั้งนี้ซึ่งนับเป็นนวัตกรรมด้านระเบียบวิธีวิจัยที่ทำให้สามารถสร้างผลการวิจัยที่มีกระบวนการมีส่วนร่วมจากภาคีในระดับสูง มีการตรวจสอบความเที่ยงตรงของข้อมูลชุมชน จนสามารถสกัดรูปแบบและเครื่องมือที่ชุมชนใช้ในการพัฒนาระบบสุขภาพชุมชนได้ในระยะเวลาที่สั้นมาก คณะ นักวิจัยเชื่อว่ารายงานการวิจัยเรื่องระบบสุขภาพชุมชนฉบับนี้จะเป็นต้นแบบการใช้ระเบียบวิธีวิจัยชุมชนและนำไปสู่การพัฒนาต่อยอดระบบสุขภาพชุมชนต่อไปได้
