บทคัดย่อ
การศึกษารูปแบบการให้บริการผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงแบบองค์รวมที่หน่วยบริการปฐมภูมิ อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร โดยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์ระดับลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสนทนากลุ่ม เพื่อศึกษาการรับรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูงและพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วย การจัดบริการดูแลรักษาผู้ป่วยความดันโลหิตสูงในหน่วยบริการปฐมภูมิ และสังเคราะห์รูปแบบการจัดบริการที่เหมาะกับผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ใช้พื้นที่ศึกษาแบบเจาะจง ได้แก่ สถานีอนามัยลำประดา สถานีอนามัยห้วยคต และศูนย์สุขภาพชุมชนวังสำโรง ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง 60 คน ที่ไม่สามารถควบคุมระดับแรงดันเลือดได้ และยินยอมให้ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหา การศึกษาพบว่ากระบวนการหลักในการจัดบริการคลินิกความดันโลหิตสูงทั้ง 3 แห่ง มีความแตกต่างกันไม่มากนัก ขึ้นอยู่กับอัตรากำลังในแต่ละครั้งเป็นสำคัญ จุดเด่นของสถานีอนามัย/ศูนย์สุขภาพชุมชน คือ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ชุมชน และผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการจัดบริการ ศูนย์สุขภาพชุมชนวังสำโรงสามารถจัดบริการได้ตามกระบวนการหลักเพราะเป็นศูนย์สุขภาพชุมชนที่มีความพร้อมทั้งด้านอัตรากำลัง วิชาการ อุปกรณ์ และเวชภัณฑ์ยา ผู้ป่วยร้อยละ 96.67 ในคลินิกความดันโลหิตสูงมีความพึงพอใจต่อบริการของพื้นที่วิจัยทั้ง 3 แห่ง เพราะมีความคุ้นเคยกับเจ้าหน้าที่ สถานีอนามัย การเดินทางสะดวก และประหยัดค่าใช้จ่ายมากกว่าการไปรับบริการที่โรงพยาบาล ด้านการรับรู้อาการ สาเหตุการเกิดโรค ภาระแทรกซ้อนและความรุนแรงของโรค ผู้ป่วยจะยึดประสบการณ์ตรงของตัวเองเป็นหลัก ซึ่งสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของแต่ละบุคคล ดังนั้นการจัดบริการดูแลผู้ป่วยความดันโลหิตสูงต้องคำนึงถึงความคิด ความเชื่อของผู้ป่วย วัฒนธรรม บริบทของชุมชน และสถานบริการสาธารณสุขแต่ละแห่งด้วย
บทคัดย่อ
This qualitative research, conducted on 60 uncontrolled hypertensive volunteers,
using in-depth interviews, participant observation, group discussion and content analysis.
The aim was to study suitable forms of the holistic health-care service for hypertensive
patients available in the three primary care units at Bangmunak District, Pichit Province.
The objectives were to 1) Study the perception of hypertension disease and behavioral
self-care, 2) Study the situable health-care service for hypertensive patients in the
primary care units, 3) synthesize the situable health-care service for hypertensive patients.
