การปรับปรุงอัตราเบิกจ่ายค่าบริการวิสัญญีสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการสำหรับสถานพยาบาลภาครัฐ

Abstract

อัตราค่าบริการสาธารณสุขเพื่อใช้สำหรับการเบิกจ่ายค่ารักษาพยาบาลในสถานพยาบาลของทางราชการ ใช้เป็นอัตราที่สถานพยาบาลเรียกเก็บจากกรมบัญชีกลาง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2549 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน และยังไม่มีการปรับปรุงให้สอดคล้องกับต้นทุนกิจกรรมการรักษาพยาบาลของโรงพยาบาลและความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่เปลี่ยนแปลงไป คณะกรรมการบริหารระบบสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ จึงได้มีมติเห็นชอบในหลักการให้กรมบัญชีกลางดำเนินการปรับปรุงอัตราการเบิกจ่ายฯ ดังกล่าวโดยมอบหมายให้สำนักงานวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย ศึกษาทบทวนและปรับปรุงอัตราค่าบริการสาธารณสุขฉบับใหม่ เพื่อลดผลกระทบต่อสถานะทางการเงินด้านรายรับของโรงพยาบาลที่ไม่สอดคล้องกับต้นทุนในการดำเนินการในปัจจุบัน ค่าบริการวิสัญญีเป็นหมวดหนึ่งที่ต้องทบทวนและปรับปรุงอัตราค่าบริการ โดยกระบวนการฯ เริ่มต้นจากระดมนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญจากสถานพยาบาลจากสังกัดต่างๆ 10 แห่ง รวมทั้งผู้เชี่ยวชาญจากราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์ มาร่วมพิจารณารายการ และโครงสร้างต้นทุนเพื่อกำหนดอัตราค่าบริการใหม่ ผลการศึกษาพบว่า ค่าบริการวิสัญญี มี 2 ส่วน คือ 1.บริการระงับความรู้สึก ฉบับเดิมมี 8 รายการ ฉบับใหม่มี 13 รายการ 2. ค่าบริการจากการใช้อุปกรณ์ ฉบับเดิมมี 6 รายการ ฉบับใหม่มี 16 รายการ โครงสร้างต้นทุน ประกอบด้วย 1.โครงสร้างต้นทุนทางตรง ได้แก่ ต้นทุนค่าแรง ต้นทุนค่าวัสดุ และต้นทุนค่าครุภัณฑ์และสิ่งก่อสร้าง 2. ต้นทุนค่าบริหารจัดการ คิดร้อยละ 25 ของโครงสร้างต้นทุนทางตรง การกำหนดอัตราค่าบริการสาธารณสุขฉบับใหม่ จะใช้โครงสร้างต้นทุน (ต้นทุนทางตรงบวกต้นทุนค่าบริหารจัดการ) บวกด้วยต้นทุนการพัฒนา ร้อยละ 5 ของโครงสร้างต้นทุน โครงสร้างต้นทุนที่สำคัญ ได้แก่ เวลาในการให้บริการวิสัญญี (Anaesthetic time) เฉลี่ยเท่ากับ 1,342 ชั่วโมง (ชั่วโมงต่อปีต่อห้องผ่าตัด) ต้นทุนค่าแรงของวิสัญญีแพทย์ เฉลี่ย 11.68 บาทต่อนาที วิสัญญีพยาบาล เฉลี่ย 6.34 บาทต่อนาที ต้นทุนวัสดุ (เฉพาะวัสดุพื้นฐานที่ใช้ร่วมกับเครื่องดมยาสลบ และวัสดุพื้นฐานที่ใช้ในการเปิดเส้น) เริ่มต้นที่ 1,053 บาท ต้นทุนค่าครุภัณฑ์ เริ่มต้นที่ 490 บาท (ต่อเวลาการให้บริการวิสัญญีทั้งหมด (Total Anaesthetic Time) ต่อ 5 ปี) อัตราส่วนโครงสร้างต้นทุนทางตรง ต้นทุนค่าแรง : ต้นทุนค่าวัสดุ : ต้นทุนค่าครุภัณฑ์และสิ่งก่อสร้าง โดยบริการระงับความรู้สึกแบบทั่วไป ร้อยละ 37:43:20 บริการระงับความรู้สึกแบบซับซ้อน ชั่วโมงแรก ร้อยละ 49:35:16 บริการระงับความรู้สึกเฉพาะแห่งชั่วโมงแรก ร้อยละ 52:21:27 และบริการฉีดยาชาเฉพาะที่โดยทีมวิสัญญี ต่อชั่วโมง ร้อยละ 62:5:33 โครงสร้างต้นทุนในครั้งนี้ค่อนข้างสะท้อนกับต้นทุนจริงในปัจจุบัน ต้นทุนส่วนใหญ่อยู่ที่ค่าแรง สำหรับบริการหลัก วัสดุที่อยู่นอกชุดวัสดุพื้นฐานสามารถเบิกเพิ่มได้ตามความจำเป็น ส่วนเครื่องมือที่มีราคาสูงจะแยกรายการและคิดเป็นค่าใช้เครื่องมือนั้นๆ การมีข้อมูลต้นทุนอย่างละเอียดของสถานพยาบาลมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการนำมาเป็นข้อมูลการปรับปรุงอัตราค่าบริการ ซึ่งปัจจุบันการจัดเก็บอย่างเป็นระบบค่อนข้างน้อย ควรส่งเสริมให้ครอบคลุมทุกบริการและให้เป็นปัจจุบัน