สถานการณ์โควิด-19 ที่ท้าทายระบบสุขภาพปฐมภูมิไทย

Abstract

แล้วการระบาดของโรคโควิด19- ระดับโลกที่สร้างระเบียบวิถีใหม่ก็เปลี่ยนผ่านเข้าสู่วาระโรคประจำถิ่น การเขย่าโลกอย่างแรงทำให้คนทั่วโลกเกือบ 550 ล้านคนรายงานว่าป่วย 6.5 ล้านคนตาย และรับวัคซีนเกือบ 12,000 ล้านโด๊สพร้อมๆ กันในเวลาสองปีครึ่ง สำหรับประเทศไทยมีรายงานผู้ป่วย 4.5 ล้านคน เสียชีวิต 30,559 คน สถานการณ์นี้ทดสอบโครงสร้างสังคมได้ทุกซอกมุม ทั้งการเมือง เศรษฐกิจ ศิลปวัฒนธรรม วิทยาศาสตร์ และสุขภาพ และระบบสุขภาพที่เล็กที่สุดหรือใกล้ตัวทุกคนที่สุด คือระบบสุขภาพปฐมภูมิที่ได้ร่วมมือกอบกู้สถานการณ์การระบาดของโรคโควิด19 นับตั้งแต่ ระลอกที่หนึ่ง คือ เดือนมีนาคม - พฤศจิกายน 2563 ปฐมภูมิตรวจตราการติดเชื้อสายพันธุ์อู่ฮั่น ระลอกที่สอง คือ เดือนธันวาคม 2563 - มีนาคม 2564 ปฐมภูมิติดกับบทบาทเดิมสู้สายพันธุ์เดิม ระลอกที่สาม คือ เดือนเมษายน - มิถุนายน 2564 เป็นการระบาดของสายพันธุ์อัลฟา ติดเชื้อเพิ่มเกือบ 10 เท่า ระลอกที่สี่ คือ เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม 2564 ติดเชื้อเพิ่มอีก 8 เท่า ระลอกที่ห้า คือ เดือนมกราคม - มิถุนายน 2565 ก่อนเข้าสู่โรคประจำถิ่นในเดือนกรกฎาคม 2565 ช่วงนี้ถือเป็นการพิสูจน์บทบาทอนาคตระบบสุขภาพปฐมภูมิ และน่าติดตามว่าประสบการณ์ที่ได้ร่วมกอบกู้สถานการณ์การระบาดของโรคโควิด19 จะมีบทบาทในการออกแบบระบบสุขภาพปฐมภูมิที่พึงประสงค์ตามพระราชบัญญัติระบบสุขภาพปฐมภูมิ พ.ศ. 2562(10) หรือไม่