การสังเคราะห์ข้อเสนอเชิงนโยบายและแนวทางปฏิบัติในการตรวจทางชีวโมเลกุลเพื่อแยกเชื้อไวรัสที่มีความสามารถในการแพร่เชื้อได้ออกจากซากเชื้อไวรัสโคโรนาซาร์-2

Abstract

การตรวจหาสารพันธุกรรมของไวรัสโคโรนาซาร์โควี-2 ตามที่องค์การอนามัยโลกแนะนำ คือ วิธี real-time PCR แต่วิธีการตรวจดังกล่าวไม่สามารถแยกเชื้อเป็นกับซากเชื้อออกจากกันได้ คณะผู้วิจัยได้พัฒนาการออกแบบการตรวจวัดปริมาณสารพันธุกรรมโดยใช้โพรบที่ติดฉลาก (Probe-based assay) ที่มีความจำเพาะต่อ S (spike) gene และ N (nucleoprotein) gene ของซับจีโนมิกอาร์เอ็นเอ (subgenomic RNA (sgRNA)) ในไวรัสโคโรนาซาร์โควี-2 สำหรับแยกเชื้อเป็นกับซากเชื้อออกจากกัน โดยเก็บตัวอย่างจากโพรงจมูกของอาสาสมัครที่ติดเชื้อโควิด-19 จำนวน 30 ราย และนำมาสกัดสารพันธุกรรมและทำการทดสอบ RT-PCR ด้วยไพรเมอร์ S gene sgRNA ให้ผลเป็นลบ ร้อยละ 100.00 (30/30) และ N gene sgRNA ให้ผลเป็นลบ ร้อยละ 93.33 (28/30) เมื่อเปรียบเทียบวิธี RT-PCR มาตรฐานด้วย ไพรเมอร์ N gene RNA ให้ผล RT-PCR เป็นลบ ร้อยละ 43.33 (13/30) และ ORF gene RNA ให้ผล RT-PCR เป็นลบ ร้อยละ 70.00 (21/30) นอกจากนี้พบว่า ไพรเมอร์ที่ทางคณะวิจัยส่วนใหญ่ตรวจพบค่าเป็นลบในวันที่ 8 และสามารถเพาะแยกเชื้อไวรัสโคโรนาซาร์โควี-2 ได้ภายใน 4-5 วันหลังการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลหรือสถานกักกันโรคที่รัฐกำหนดเท่านั้น ผลการศึกษานี้สามารถนำมาปรับแนวทางเพื่อใช้ตรวจคัดกรองการแยกซากเชื้อด้วยวิธี RT-PCR ได้ และมีความแม่นยำกว่าวิธีการคาดคะเนจากค่า Ct จากวิธี RT-PCR มาตรฐานที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ซึ่งจะช่วยลดความจำเป็นในการกักกันโรค และ/หรือลดจำนวนวันที่จะต้องกักกันโรค จาก 14 วัน ลดลงเหลือเป็น 8 วัน นอกจากนี้วิธีการดังกล่าวอาจนำไปปรับใช้กับตัวอย่างตรวจประเภทอื่นๆ เช่น น้ำลาย ซึ่งทำได้ง่ายและไม่เป็นภาระใช้จ่ายที่สูงจากการเก็บตัวอย่างจากโพรงจมูก อีกทั้งวิธีการนี้สามารถนำไปปรับใช้โรคอุบัติใหม่จากเชื้อไวรัสโคโรนาในอนาคตได้